كميسيون برجام بي‌كميسيون برجام!

پس از بررسي‌هاي انجام شده در اين كميسيون، برخي از اعضا نسبت به يك‌سويه بودن گزارش آن به نفع منتقدان برجام تاكيد داشتند كه در نهايت گزارش كميسيون ويژه بررسي برجام در جلسه علني روز يكشنبه – ۱۲ مهر ماه- مجلس قرائت شد. اين گزارش با انتقاد و مخالفت پنج عضو كميسيون ويژه بررسي برجام روبه‌رو شد. اين پنج عضو مخالف گزارش نهايي در بيانيه‌اي متن گزارش برجام را يك سونگر خواندند و تاكيد كردند: بيانيه قرائت شده منطبق بر منافع ملت نبوده و آثار بسيار مثبت برجام كه مي‌تواند راهگشاي بسياري از مشكلات جاري كشور باشد را ناديده گرفته است. اين بيانيه با امضاي علاء الدين بروجردي، غلامرضا تاجگردون، مسعود پزشكيان، عباسعلي منصوري آراني و منصور حقيقت پور منتشر شد اما در نهايت مجلس طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوري اسلامي ايران در اجراي برجام را تصويب و پس از آن در شوراي نگهبان به تاييد رسيد. عليرضا زاكاني كه مدتي با راي نمايندگان رياست كميسيون ويژه بررسي برنامه جامع اقدام مشترك ايران و گروه ۱+۵ (برجام) را برعهده داشته است و با تصويب طرح يك فوريتي اقدام متناسب و متقابل دولت ايران در اجراي برجام اين وظيفه به كميسيون امنيت ملي محول شده است، گفته است كه كار كميسيون ويژه زماني پايان مي‌يابد كه دوره مجلس تمام شده يا موضوعي كه كميسيون براساس آن فعاليت مي‌كند، خاتمه يافته باشد؛ در حال حاضر، نه مجلس نهم تمام شده و نه موضوع برجام به پايان رسيده است. اين در حالي است كه نمايندگان به اين اظهارات واكنش نشان دادند، كه در ادامه مي‌آيد:
وظيفه يك كميسيون ويژه تهيه گزارش است
عبدالرضا مصري سخنگوي هيات رئيسه مي‌گويد: براساس ماده ۴۴ آيين‌نامه داخلي مجلس زماني كه مساله مهمي دركشور رخ مي‌دهد، با رأي نمايندگان كميسيون ويژه درمجلس تشكيل مي‌شود كه براساس آيين‌نامه، وظيفه كميسيون ويژه، بررسي مسائل، تهيه گزارش و ارائه آن به صحن علني مجلس است، اين موضوع به اين معناست كه نهايت كار و وظيفه يك كميسيون ويژه تهيه گزارش است، از اين‌رو زماني كه گزارش تدوين و درصحن علني قرائت شد، وظيفه و كار كميسيون تمام مي‌شود. حال درشرايط كنوني چون كميسيون ويژه برجام هم گزارش نهايي خود را به صحن علني ارائه و آن قرائت شده است، طبيعتا دوره فعاليت اين كميسيون به اتمام رسيده است. در هيات رئيسه، مقرر شد كه مساله برجام و نظارت بر حسن اجراي آن به كميسيون امنيت‌ملي و سياست‌خارجي مجلس به عنوان كميسيون تخصصي واگذار شده و دوره فعاليت كميسيون ويژه به اتمام رسيده است. عوض حيدر پور عضو كميسيون امنيت ملي اظهار داشت: بعد از تشكيل اين كميسيون در مجلس شوراي اسلامي اين شبهه ايجاد شد كه كميسيون ويژه چه مسئوليت‌هايي در قبال طرح مربوط به برجام و تهيه گزارش‌های مد نظر به صحن علني دارد. دوستاني كه خواهان ادامه كار كميسيون ويژه برجام هستند را ارجاع مي‌دهم به مشروح مذاكرات مجلس در زماني كه درباره كميسيون ويژه برجام تصميم‌گيري شد. درآن جلسه كه دكتر ظريف گزارش وزارت امورخارجه از توافق را قرائت كرد، مقرر شد كميسيون ويژه‌اي براي بررسي گزارش وزارت خارجه درباره برجام تشكيل شود. در آن نشست علني تاكيد شد كميسيون ويژه تنها براي بررسي ابعاد توافق كه تحت عنوان برجام ارائه شد، تشكيل مي‌شود، بنابراين كميسيون ويژه تنها براي بررسي برجام تشكيل شد و اكنون كه گزارش اين كميسيون قرائت شده است كار دوستان در اين كميسيون انجام و تمام شد. عباسعلي منصوري آراني هم كه عضو كميسيون امنيت ملي است گفت: كميسيون ويژه بررسي برجام صرفا براي بررسي برجام تشكيل شده بود وپس از قرائت گزارش از سوي اين كميسيون كار آن پايان يافته تلقي مي‌شود. طبق ماده ۴۴ آيين نامه مجلس كميسيون ويژه بررسي برجام براي بررسي و ارائه گزارش درباره برجام تشكيل شده بود بنابراين پس از اين مراحل تكليفي براي اين كميسيون در نظر گرفته نشده است. ارائه گزارش كميسيون ويژه برجام به مجلس نقطه پايان كار اين كميسيون بود و در حال حاضر نحوه نظارت بر برجام و دستگاه‌هاي مربوطه در اين زمينه بر عهده كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس است و طبق آيين نامه و به صورت خودكار كار كميسيون ويژه برجام خاتمه يافته تلقي مي‌شود. منصور حقيقت پور هم تصريح كرد: كار كميسيون ويژه بررسي برجام با قرائت گزارش اين كميسيون تمام شده تلقي مي‌شود، پس از ارائه گزارش كميسيون ويژه و تصميم‌گيري مجلس درباره آن كميسون ويژه كارش به اتمام رسيده است. براساس تصميم مجلس كميسيون امنيت ملي مسئول نظارت و رصد كردن اجراي برجام است و هر جا خطايي درباره اجراي صحيح برجام مشاهده كند گزارشي را به صحن مجلس خواهد داد تا مجلس نسبت به روند اجرايي برجام تصميم بگيرد. طبق ماده ۴۴ آيين‌نامه مجلس، پس از ارائه گزارش كميسيون ويژه و تصميم‌گيري درباره آن كار كميسيون تمام شده است و رهبر انقلاب و رئيس مجلس نيز از زحمات اين كميسيون تشكر كردند.
توقع و برداشت اشتباهي است
عزت يوسفيان ملا رئيس كميسيون آيين نامه داخلي مجلس معتقد است: براساس آيين نامه كميسيون‌هاي ويژه قوه مقننه تا زماني به كار خود ادامه مي‌دهند كه موضوع مورد بحث ادامه داشته باشد. طبق آيين نامه داخلي، كار كميسيون ويژه برجام تمام شده و اين ادعا درست نيست كه اين كميسيون تا اتمام مجلس مي‌تواند ادامه جلسه بدهد. كميسيون ويژه بررسي برجام گزارش خود را درصحن قرائت كرده است، بنابراين كميسيون ديگر نمي‌تواند تشكيل جلسه دهد. غلامرضا تاج گردون عضو كميسيون برنامه و بودجه اظهار داشت: بنا بود كميسيون ويژه برجام صرفا برجام را بررسي كرده و گزارش خود را درباره آن اعلام كند، اين انتظار كه بايد كميسيون ويژه برجام به كار خود ادامه دهد، توقع و برداشت اشتباهي است. كاظم جلالي عضو كميسيون امنيت ملي معتقد است: ماموريت كميسيون ويژه بررسي برجام تنها ارائه گزارش به صحن علني مجلس بود و هم‌اكنون رسالت اين كميسيون پايان يافته است. تصور اين است كه كميسيون برجام وجود دارد در حالي كه كميسيون ويژه برجام پس از ارائه گزارش نهايي به صحن ديگر وجود خارجي ندارد. پس از قرائت گزارش كميسيون ويژه بررسي برجام، علي لاريجاني رئيس مجلس از اعضاي آن تشكر كرد و عمر كميسيون برجام تمام شد. كميسيون ويژه بررسي برجام همان‌طور كه از نامش پيداست براي ارائه گزارش درباره برجام تشكيل شده و ماموريت ديگري ندارد. پس ما نمي‌توانستيم طرح اجراي برجام را به اين كميسيون ارجاع دهيم. كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس از ابتداي بحث هسته‌اي موضوع را دنبال مي‌كرده واز ابتدا در جريان اين موضوع بوده و جلسات مختلفي را با تيم‌هاي مذاكره‌كننده گذاشته است. اگر اعضاي كميسيون برجام علاقه‌مند هستند اين كميسيون باقي بماند بايد طرح بدهند و اين طرح در مجلس تصويب شود. عابد فتاحي عضو فراكسيون رهروان ولايت مي‌گويد: ما اعضاي كميسيون ويژه برجام را براي مدت كوتاهي انتخاب كرديم و ماموريت آنها تنها ارائه گزارش به صحن علني مجلس بود كه هم‌اكنون اين ماموريت پايان يافته است. سوال من از مدعيان قانون مداري اين است كه تا كي مي‌خواهند اين كارها را ادامه دهند، بگويند تا ما بدانيم آيا اينها مي‌خواهند تا ابد اين كميسيون را داشته باشند! حسين سبحاني نيا هم گفت: ما چارچوب تدوين شده درباره كميته نظارت بر اجراي برجام مجلس را در اختيار اعضاي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گذاشتيم تا اگر در اين راستا نظري دارند، ارائه كنند. طبق قانون اقدام متناسب و متقابل ايران در اجراي برجام كه در مجلس مصوب شد، وزير امور خارجه موظف است روند اجراي توافق را هر شش ماه يك بار به كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گزارش دهد، اين بدين معناست كه امور مربوط به نظارت بر اجراي برجام در كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس پيگيري مي‌شود. ماموريت كميسيون برجام ارائه گزارش به نمايندگان مجلس بود كه در نهايت اين اتفاق افتاد، از اين رو ديگر اين كميسيون موضوعيت ندارد. در اين راستا هيات رئيسه مجلس مصوبه‌اي دارد مبني بر اينكه تمامي گزارش‌هاي برجام براي ادامه كار در اختيار كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس قرار گيرد. مهدي دواتگري معتقد است: بر اساس قانون اقدام متناسب و متقابل ايران در اجراي برجام كه در مجلس به تصويب رسيد، وزير امور خارجه موظف است روند اجراي توافق را هر شش ماه يك بار به كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گزارش دهد. بر اساس اين قانون ادامه كار درباره برجام به كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس واگذار شده است بنابراين ما براي اين موضوع مصوبه قانوني داريم. آيا اعضاي كميسيون ويژه برجام مصوبه قانوني دارند؟ هيچ قانوني براي ادامه روند كار كميسيون ويژه برجام وجود ندارد، از اين رو ادامه فعاليت اين كميسيون غيرقانوني و غيرقابل قبول است. وظيفه و ماموريت كميسيون ويژه برجام مجلس تنها ارائه گزارش به مجلس بود و هم‌اكنون اين ماموريت تمام شده و اعضاي آن بهتر است قانون را ملاك قرار دهند. كمال الدين پيرموذن عضو فراكسيون رهروان ولايت مي‌گويد: استمرار فعاليت كميسيون ويژه برجام توهمي بيش نيست كه امثال آقاي زاكاني مطرح مي‌كنند. با عنايت به مفاد آيين نامه داخلي مجلس، ادامه روند بررسي اين كميسيون به هيچ‌وجه سنديت قانوني ندارد و كار كميسيون خاص برجام با ارائه گزارش تمام شده است. مدعيان قانون مدار خلاف خواست واقعي ملت عمل نكنند و به افكار عمومي احترام بگذارند.

۱۷۹/