هویت بخشی از منظر تلفن همراه

پس از گذشت ۱۵ سال از ورود این وسیله ارتباطی به کشور و فعالیت سه اپراتور دولتی همراه اول، تالیا و اپراتور ایرانی خارجی ایرانسل – ام تی ان شاهد هستیم امروزه این وسیله ارتباطی به عنوان یکی از مظاهر فناوری ارتباطی نوین در زندگی فردی و اجتماعی بشر جایگاهی ویژه پیدا کرده وکه کاربرد عمومی آن میان اقشار مختلف ،تلفن همراه را از یک وسیله تجملی و شاخص به ابزاری کارآمد و ضروری برای امور روزمره تبدیل کرده است. 
در برخی موارد به راحتی می توان ادعا کرد  برای بسیاری از افراد زندگی بدون  تلفن همراه امکانپذیر نیست یا دست‌کم مطلوبیتی ندارد.
اگرچه نفوذ کاربردهای تلفن همراه در شئون زندگی به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده اما آیا مختل شدن این شبکه به معنای مختل شدن زندگی طبیعی مردم می باشد؟
 درجامعه ما با وجود فروکش کردن تب اولیه استفاده از این وسیله ارتباطی، مقبولیتش به حدی رسیده که مضرات جدی و اساسی این فناوری مدرن را مخفی و نادیده نگه می‌دارد. مضراتی که درحوزه‌های متنوع اجتماعی، فرهنگی، رفتاری، روان‌شناسی، پزشکی، قانونی، جزایی و  که  با کمی دقت و موشکافی می‌توان به دامنه تاثیر نامطلوب آن پی برد.
از دیدگاه آسیب‌شناسانه می‌توان تلفن همراه را یک منبع بزرگ برای تولید نارسایی‌ها و معضلاتی دانست که آشکارا یا پنهان در مناسبات زندگی کاربران نفوذ کرده است.
دسترسی سریع ، قابلیت  نگهداشتن اطلاعات، بهره‌مندی از سرویس پیام کوتاه و دسترسی آسان به انواع بازی‌ها و شیوه‌های انتقال فایل‌های صوتی و تصویری مزایایی تلفن همراه  هستند که برای هر کاربری فریبنده و مطلوب به نظر می‌رسد. اما با کمی دقت می‌توان دریافت این ویژگی‌ها شرایط بهتری برای سوءاستفاده و ایجاد و اشاعه ناهنجاری‌های رفتاری و شخصیتی پدید می‌آورد.
این ویژگی‌ها زندگی دوگانه‌ای را برای کاربر بویژه نوجوان یا جوان رقم می زند. انتقال اطلاعات امری مطلوب محسوب می‌شود. اما نمی‌توان محدودیت‌های منطقی برای کودکان و نوجوانان را نادیده گرفت. در حالی که انتقال اطلاعات از طریق تلفن همراه تقریباهیچ محدودیتی نمی‌شناسد و قابلیت‌های فنی دیگری نظیر درگاه مادون قرمز، بلوتوث، پیام تصویری و … که در گوشی‌ها تعبیه شده‌اند، اندیشه ایجاد یا اعمال هر محدودیتی را عقیم می‌سازد. در چنین شرایطی افراد در معرض اطلاعات گوناگونی قرار می‌گیرند با اخلاق فردی و اجتماعی ناسازگار است.
برخی کارشناسان معتقدند  ضعف فرهنگ سازی در استفاده از تلفن همراه  مشکل عمده این وسیله ارتباطی در کشور به حساب می آید.
در برخی شرایط آثار و پیامدهای مربوط به استفاده نامناسب از این پدیده، آنچنان نگرانی در جامعه و نهادهای اجتماعی ایجاد کرده که باعث شده است علاوه بر احساس نیاز به فرهنگسازی، نیروی قهری و پیگرد های قضایی نیز به عنوان گزینه هایی برای مقابله با این معضلات مطرح شوند. برای مقابله با تبعات این قبیل معضلات، نمی توان صرفا به اقدامات پلیسی و قضایی بسنده کرد و نهادهای فرهنگساز در جامعه باید به موازات این اقدامات، میزان درک عمومی نسبت به آثار و عواقب استفاده نامناسب از پدیده ای مانند موبایل را افزایش دهند.
 بخش عمده کاربران موبایل را قشر جوان و نوجوان جامعه تشکیل می دهند که سهم عمده ای نیز در بروز رفتارهای غیر فرهنگی و نادرست از این پدیده دارند.به همین دلیل برنامه های فرهنگسازی باید با محوریت و مخاطب قرار دادن این قشر از جامعه تدارک و تهیه شود.
 استفاده از تلفن همراه و بستر سازی فرهنگی برای آن نیز بایستی مثل سایر برنامه های فرهنگی مربوط به مسایل شهروندی، مورد بررسی و توجه نهادها و ارگانهای ذیربط قرار بگیرد.
 سایر نهادهای مرتبط مانند سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت ارشاد که به نحوی با فرهنگ عمومی جامعه سروکار دارند، باید دست به کار شوند و برای رفع این معضل چاره اندیشی کنند.
همچنین دراین عرصه متولیان امور فرهنگی کشور باید فعالتردر زمینه استفاده از تلفن همراه وارد شوند تا فرهنگ استفاده سالم ازاین فناوری  درکشورتقویت و از بروز مشکلات ناشی از استفاده تلفن همراه  در جامعه جلوگیری شود.
۱۱۷/۱۵