مروری بر اهداف اتصال روستاهای کشور به شبکه‌ ICT

به گزارش خبرنگار سرویس فن‌آوری اطلاعات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، در برنامه‌ چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مقرر شد، وزارت ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات ۱۰ هزار دفتر را به این امکانات تجهیز کند که در هر سال از برنامه ۲هزار دفتر افتتاح شود.
در واقع می‌توان گفت دفاتر ICT روستایی در راستای تحقق دسترسی روستاییان به فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات مجهز شد و مورد بهره‌برداری قرار گرفت، به عبارت دیگر این دفاتر در جهت تلاش برای عرضه‌ خدمات دولتی در دورترین نقاط کشور با استفاده از فن‌آوری ارتباطات و اطلاعات، در راستای سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و به منظور کاهش شکاف دیجیتالی بین روستا و شهر، تحقق عدالت اجتماعی و دولت الکترونیکی، تاسیس شده است.
این دفاتر علاوه بر عرضه‌ خدمات مختلف ارتباطی، نظیر خدمات پست، پست بانک، مخابرات و… ارتباط روستاها را با شبکه اینترنت فراهم ساخته و زیرساخت ارتباطی لازم برای ارائه خدمات سایر سازمان‌ها را ایجاد کرده است و به‌عنوان پیشخوان خدمت در روستاها منشا اثر خواهد بود.
با بهره‌گیری از دفاتر خدمات ارتباطات و فن‌آوری اطلاعات روستایی افزون بر این که سازمان‌ها می‌توانند خدمات خود را به صورت الکترونیکی به روستاییان عرضه کنند، از تردد روستاییان به شهرها، برای استفاده از خدمات دولتی نیز می‌کاهند، موجب اشتغال، توسعه‌ منابع انسانی در دسترس قرار گرفتن اطلاعات برای عموم، کاهش هزینه‌های رفت و آمد، صرفه‌جویی در وقت و پاسخ‌گویی بهینه به نیازهای آنان و در نهایت موجب افزایش کارایی در همه شئون زندگی روستاییان خواهند شد.
*پیشینه‌ حضور دولت الکترونیکی در دفاتر*
با افتتاح نخستین دفتر (ICT) روستایی از سال ۱۳۸۴، حضور الکترونیکی دولت و خدمات دولتی در روستاها، در قالب این دفاتر آغاز شد. در حال حاضر (مردادماه ۱۳۸۸) تعداد این دفاتر بیش از ۸۷۰۰ دفتر رسیده است که خدمات مخابرات، اینترنت، پست و پست بانک را به موازات هم به روستاییان عرضه می‌کند. با ایجاد دفاتر امکان ارائه‌ خدمات مالی توسط پست بانک و اینترنت نیز فراهم شده است.
*عملکرد دفاتر ICT*
دفاتر خدمات ارتباطی روستایی، درواقع فضایی است که دسترسی به خدمات گوناگون دولتی، نظیر خدمات ارتباطی مخابرات، پست، پست بانک، خدمات فن‌آوری اطلاعات را ممکن می‌سازد و روستائیان می‌توانند با مراجعه به این مراکز از خدمات مذکور استفاده کنند. به عبارت دیگر این دفاتر به پیشخوان خدمت تبدیل شده و خدمات سازمان‌ها و نهادهای دولتی، خصوصی و عمومی را به شکل الکترونیکی عرضه می‌دارد.
*خدمات قابل عرضه*
خدمات ارتباطی و فن‌آوری اطلاعات شامل دسترسی به تمامی شبکه‌های اطلاعاتی، خبری و…، استخراج اطلاعات و اخبار از طریق اینترنت و اطلاع‌رسانی به روستائیان، ارائه خدمات تلفن همراه و ثابت، دسترسی روستائیان به اینترنت و استفاده از دولت الکترونیکی ( خدمات ثبت احوال، ثبت اسناد، پلیس + ۱۰، ثبت‌نام و تعیین رشته داوطلبان آزمون‌های سراسری و .. )، خدمات خرید و پاسخگویی به کاربران و مراجعه‌کنندگان دفاتر در همه‌ی زمینه‌های مرتبط عنوان شده است.
خدمات پستی؛ شامل قبول انواع پست نامه‌های داخله و انواع مراسلات عادی و سفارشی خارجه، عرضه محصولات روستاییان در بازارهای مختلف، توزیع مرسولات در روستا، توزیع فرم هدفمند کردن یارانه‌ها و کالابرگ روستایی در سراسر کشور، اخذ درخواست صدور کارت ملی برای روستاییان، ثبت‌نام داوطلبان آزمون‌های سراسری و توزیع کارنامه داوطلبان، کارت سوخت و قبوض است.
خدمات پست بانک؛ ارایه خدمات بانکی به شکلی ساده و مطمئن در راستای ایجاد رفاه عمومی و توسعه آن در نقاط دور افتاده روستایی و حمایت مالی از قشر کم‌درآمد جامعه از طریق اعطای انواع تسهیلات بانکی از اهداف و سیاست‌های اصلی پست بانک ایران بوده که با توجه به راه‌اندازی و ایجاد حدود ۸۷۰۰ دفتر خدمات بانکی روستایی در سراسر کشور می‌توانند بخش عمده‌ای از خدمات بانکی خود را با بهترین کیفیت و در سریع‌ترین زمان ممکن در روستا ارائه کنند.
با توجه به هدف برنامه پنج ساله چهارم توسعه، تا پایان برنامه باید ۱۰.۰۰۰ دفتر خدمات ارتباطی در روستاهای کشور تجهیز و بهره‌برداری شود که تاکنون ۸۷۰۰ دفتر به بهره‌برداری رسیده است، این رقم بیانگر آن است که بیش از ۸۷ درصد از برنامه پنج ساله چهارم محقق شده است، بی‌تردید با رفع مشکلات موجود و بهره‌گیری بهینه از امکانات و توانمندی‌های این دفاتر و همکاری و مشارکت سایر نهاد‌ها و سازمان‌ها، در شناسایی و ایجاد خدمات قابل عرضه، مبتنی بر فن‌آوری اطلاعات و همچنین فرهنگ‌سازی مناسب، می‌توان افقی روشن برای این دفاتر ترسیم کرد.
در هر حال باید دید انجام طرح دفاتر ICT روستایی به‌عنوان زمینه‌ساز ایجاد جامعه‌ی اطلاعاتی روستایی بر اساس فرهنگ ملی، به منظور تبیین محیطی مناسب برای کار و زندگی در روستاها چگونه اجرایی می‌شود که دیگر شاهد فاصله‌ عمیق محیط های شهری و روستایی از یک سو و فاصله‌ی دیجیتالی با جهان توسعه یافته از سوی دیگر نباشیم.