فواید شکلات تلخ برای سلامتی

موبنا – شکلات از کاکائو، گیاهی با سطوح بالای مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها به دست می آید. شکلات شیری تجاری حاوی کره کاکائو، شکر، شیر و مقادیر کمی کاکائو است. در مقابل، شکلات تلخ نسبت به شکلات شیری دارای مقادیر بسیار بیشتری کاکائو و در عین حال قند کمتری است البته به شرط آنکه خبری از تقلب و تلخ کننده های مصنوعی در کار نباشد.

محتوای تغذیه ای 

با استناد به گزارش وزارت کشاورزی آمریکا، یک تکه شکلات تلخ ۱۰۱ گرمی با ۷۰ تا ۸۵ درصد مواد جامد کاکائو شامل ترکیبات زیر است:

۶۰۴ کالری

۷.۸۷ گرم پروتئین

۴۳.۰۶ گرم چربی

۴۶.۳۶ گرم کربوهیدرات

۱۱.۰۰ گرم فیبر رژیمی

۲۴.۲۳ گرم شکر

۱۲.۰۲ میلی گرم آهن

۲۳۰ میلی گرم منیزیم

۳.۳۴ میلی گرم روی

فواید شکلات تلخ برای سلامتی

درصد کاکائو درج شده روی شکلات به درصد تمام مواد تشکیل دهنده گیاه کاکائو اشاره دارد. این موضوع بدین معناست که یک محصول شکلات تلخ با درصد کاکائو بالاتر ممکن است دارای مقا‌دیر بیشتری از مواد مغذی باشد که فواید آن را به خود اختصاص می دهند.

این ترکیبات مفید شامل موارد زیر هستند:

– فلاوانول ها

– پلی فنل ها

– تئوبرومین

توجه به این نکته ضروری است که کاکائو برخی از ترکیبات پلی فنلی خود را در فرآیند تبدیل به کره کاکائو، پودر کاکائو و یا شکلات از دست می دهد. بدین ترتیب فرآوری کاکائو نه تنها برخی از مفیدترین ترکیبات آن را کاهش می دهد، بلکه ممکن است شکر، شیر و کره کاکائو را نیز به آن اضافه کند و سبب ایجاد شکل فرآوری شده دانه کاکائو شود.

کاکائو با مزایای سلامتی متعددی مرتبط است که اطلاعات کامل آن از طریق وب سایت کتابخانه ملی پزشکی آمریکا قابل دسترسی است:

– کاهش رادیکال های آزاد

– بهبود جریان خون

– کاهش فشار خون

– کاهش “کلسترول بد”

– کاهش التهاب

– کاهش مقاومت به انسولین

– بهبود توانایی مغز در راستای ایجاد ارتباطات جدید بین نورون ها

– افزایش تنوع میکروبیوم

عملکرد آنتی اکسیدانی

شکلات تلخ حاوی چندین ترکیب ارزشمند است که خواص آنتی اکسیدانی مفیدی دارند، مانند فلاوانول ها و پلی فنل ها. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد را خنثی کرده و از استرس اکسیداتیو جلوگیری می کنند. استرس اکسیداتیو به آسیبی اشاره دارد که مقادیر بیش از حد رادیکال های آزاد به سلول ها و بافت های بدن وارد می کنند.

استرس اکسیداتیو به تشدید روند پیری منجر شده و با گذشت زمان در ایجاد انواع بیماریها نقش موثر ایفا می کند:

– بیماری های قلبی

– دیابت

– بیماری پارکینسون

– بیماری آلزایمر

– سرطان

– امراض چشمی

کاهش خطر بیماری های قلبی

مصرف منظم شکلات تلخ ممکن است به کاهش احتمال ابتلا به بیماری های قلبی کمک کند. برخی از ترکیبات موجود در شکلات تلخ، به‌ویژه فلاوانول‌ ها، بر دو عامل خطر اصلی بیماری های قلبی تاثیر می‌ گذارند: فشار خون و کلسترول بالا.

– فشار خون

فلاوانول های موجود در شکلات تلخ تولید اکسید نیتریک را در بدن تحریک می کنند. اکسید نیتریک باعث گشاد شدن عروق خونی می شود و از این طریق نه تنها جریان خون را بهبود می بخشد، بلکه فشار خون را نیز کاهش می دهد.

یک مطالعه کوچک در سال ۲۰۱۵ تاثیر مصرف شکلات را در ۶۰ فرد مبتلا به دیابت نوع ۲ و فشار خون بالا بررسی کرد. محققان دریافتند: شرکت‌ کنندگانی که روزانه ۲۵ گرم شکلات تلخ به مدت ۸ هفته مصرف می ‌کردند، نسبت به افرادی که به همان میزان شکلات سفید مصرف کرده بودند فشار خون بسیار پایین‌ تری داشتند.

یافته‌ های یک بررسی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که اثرات مفید شکلات تلخ بر فشار خون در افراد مسن‌ تر و آنهایی که در معرض خطر بیماری‌ های قلبی عروقی قرار دارند، در مقایسه با افراد جوان‌ و سالم‌ قابل توجه‌ تر است.

– کلسترول

شکلات تلخ همچنین حاوی ترکیبات خاصی مانند پلی فنل ها و تئوبرومین است که ممکن است سطح کلسترول LDL را در بدن کاهش و سطح کلسترول HDL را افزایش دهند. پزشکان اغلب از LDL تحت عنوان “کلسترول بد” و از HDL تحت عنوان “کلسترول خوب” یاد می کنند.

کلسترول HDL به کاهش کل سطح کلسترول در خون کمک می کند. این در حالی است که LDL منجر به باریک شدن رگ های خونی می شود.

بر اساس یک مطالعه تصادفی و کنترل شده در سال ۲۰۱۷ که در مجله انجمن قلب آمریکا منتشر شده است، افزودن بادام، شکلات تلخ و کاکائو به رژیم غذایی معمولی آمریکایی بدون افزایش کالری، ممکن است خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را کاهش دهد. در واقع، بادام و شکلات تلخ در ترکیب با یکدیگر باعث کاهش ذرات کوچک و متراکم LDL در شرکت کنندگان مطالعه شدند.

اثرات ضد التهابی

التهاب بخشی از پاسخ طبیعی سیستم ایمنی بدن به میکروب ها و سایر پاتوژن ها است. با این حال، التهاب مزمن می‌ تواند به سلول‌ ها و بافت‌ ها آسیب برساند و خطر ابتلا به برخی بیماری‌ ها از جمله دیابت نوع ۲، آرتریت و همچنین انواع خاصی از سرطان را افزایش دهد.

در این میان شکلات تلخ حاوی ترکیباتی با خواص ضد التهابی است که ممکن است به کاهش التهاب در بدن کمک کنند.

یک بررسی در سال ۲۰۱۷ که از طریق مجله Frontiers in Immunology قابل دسترسی است، نشان می دهد که مصرف شکلات ممکن است بر میکروبیوم روده تاثیر بگذارد و فعالیت ضد التهابی را تشویق کند. البته باید به خاطر داشته باشیم که بیشتر این مطالعات روی حیوانات انجام شده اند و از این رو به مطالعات انسانی بیشتری نیاز است.

در یک مطالعه کوچک در سال ۲۰۱۸، محققان دریافتند که مصرف روزانه ۳۰ گرم شکلات تلخ ۸۴ درصد به مدت ۸ هفته به طور قابل توجهی نشانگرهای زیستی التهابی را در افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش می دهد. با این حال نویسندگان مطالعه مذکور به این نتیجه رسیدند که برای ارزیابی مقادیر بهینه شکلات تلخ به منظور درمان افراد مبتلا به دیابت، مطالعات بیشتری لازم خواهد بود.

تنوع میکروبیوم

مصرف شکلات تلخ ممکن است برای میکروبیوم روده مفید باشد و می تواند به هضم غذا کمک کند.

بر اساس مطالعه ای معتبر، استفاده منظم از شکلات تلخ با افزایش تنوع میکروبیوم روده در ارتباط است. نتایج تحقیقات همچنین نشان داده اند که مصرف شکلات تلخ ۸۵ درصد ممکن است با خلق و خو نیز همبستگی مثبت داشته باشد. محققان این مزیت را به افزایش تنوع میکروبیوم نسبت دادند که می تواند بر خلق و خو از طریق محور روده-مغز تاثیر بگذارد.

مقدار مصرف

تولیدکنندگان شکلات ملزم به گزارش محتوای فلاوانول محصولات خود نیستند. در نتیجه، تعیین مقادیر مناسب به منظور بهره مندی حداکثری از فواید شکلات تلخ دشوار است.

در مطالعات نام برده به طور کلی از ۲۰ تا ۳۰ گرم شکلات تلخ در روز استفاده شده است. شکلات تلخ حاوی درصد بیشتر مواد جامد کاکائو معمولا حاوی قند کمتر اما چربی بالاتر است. کاکائو بیشتر همچنین به معنای فلاوانول های بیشتر است، بنابراین بهتر است شکلات تلخی را انتخاب کنیم که حداقل ۷۰ درصد مواد جامد کاکائو یا بیشتر را در خود جای داده باشد.

 منبع: عصرایران