خانه‌های خالی‌ تهران چگونه آب رفت؟

حدود سه سال بود که آمار خانه‌های خالی تهران ۶۰۰ هزار واحد مسکونی اعلام می‌شد. آماری که هربار بر مساله تولید مسکن تاکید می‌شد روی میز مشکلات مسکن قرار می‌گرفت و مانند پتکی بر سر بازار مسکن کوبیده می‌شد؛ این وزها سیر نزولی به خود گرفته است.

به تازگی اما آخرین خبرها از وجود ۴۵۰ هزار خانه خالی در تهران حکایت دارد؛ به نظر می‌رسد تعداد واحدهای خالی‌ای که در مدت رکود مسکن به چرخه فروش یا اجاره افتاده، به کمتر از ۲۵۰ هزار واحد رسیده است.

در سال پایانی دولت دهم بود که سکاندار وقت مسکن از وجود ۱.۶ میلیون واحد مسکونی خالی در کشور خبر داد و گفت که حداقل ۶۰۰ هزار واحد مسکونی خالی متعلق به تهران است و اگر این تعداد واحد مسکونی به چرخه بازار برگردد، نه تنها قیمت‌ها تعدیل می‌شود بلکه ساندگان هم برای ساخت و ساز مسکن انگیزه بیشتری به دست می‌آورند.

در همان زمان کارشناسان زیادی به این مساله واکنش نشان دادند و از ورود واحدهای مسکونی خالی به بازار مسکن استقبال کردند، دولتی‌ها هم دست به کار شدند و  داستان  اخذ مالیات از خانه‌های خالی را مطرح کردند.  اخذ مالیات از خانه‌های خالی در صدر اخبار مسکن قرار گرفت، اما خبری از تصویب طرح در دولت دهم نشد. دیری نگذشت که بازهم کمبود مسکن و فراز و فرود قیمت مسکن اوج گرفت و دیگر کسی به فکر وجود این تعداد واحد مسکونی خالی در پایتخت نبود. هر بخشی از بازار مسکن درگیر مشکلات خود بود و کسی به فکر خانه‌های خالی نبود؛ گرچه هراز گاهی گلایه‌ها از وجود این تعداد واحد مسکونی به گوش می‌رسید اما گوشی بدهکار نبود.

در این زمان راهکارهای ارائه شده زیاد بود اما کسی برای اجرا قدمی برنمی‌داشت و این واحدهای مسکونی به قوت خود باقی ماند؛ تا جایی که بازار مسکن در سال ۹۲ با شوک قیمتی همراه شد و بسیاری از کارشناسان و صاحبن‌ظران بخش مسکن، نسخه به چرخه افتادن این تعداد واحد مسکونی را برای نجات و تعدیل قیمت مسکن پیچیدند؛ اما بازهم این نسخه کارساز نشد.

اندکی گذشت تا اینکه رکود مسکن از ابتدای سال ۹۳ کلید خورد و با گذشت یک‌سال از روی کار آمدن دولت یازدهم تعداد خانه‌های خالی بدون تغییر ماند. گرچه در این زمان بازار مسکن بدون هیچ تغییر و سیگنالی روی ریل رکود ماند، اما زمزمه‌های کاهش تعداد خانه‌های خالی گوش به گوش از مشاوران املاک تا صاحبنظران می‌رسید.

برخی مشاوران املاک می‌گفتند به دلیل وجود رکود در بازار مسکن، بسیاری از صاحبان املاکی که به طمع فروش چند برابری واحد مسکونی خود، خانه‌ را خالی نگه داشته بودند، از ترس فروش نرفتن، واحدشان را به چرخه رهن و اجاره گذاشتند.

حالا با وجودی که هنوز گفته می‌شود بازار مسکن با رکود همراه است، معاون وزیر راه و شهرسازی از کاهش چشمگیر تعداد واحدهای مسکونی خالی خبر داده است.

حامد مظاهریان که آمار وجود  ۴۵۰ هزار واحد مسکونی خالی در تهران را متعلق به سال ۹۰ دانسته، گفته است که بر اساس کمک‌ اداره برق از طریق قبوض مشترکان کم‌مصرف یا بی‌مصرف متوجه شده‌ایم که تعدادخانه‌های خالی شهر تهران به ۲۴۰ هزار واحد مسکونی کاهش یافته است.

به نظر می‌رسد این آمار پس از تصویب اخذ مالیات از خانه‌های خالی رو به کاهش است. البته در روزهای پس از تصویب اخذ مالیات از خانه‌های خالی برخی کارشناسان به چرخه افتادن این واحدها در بازار مسکن را در رونق بازار بی‌تاثیر دانستند، اما برخی دیگر بر این باور بودند که ورود این تعداد واحد مسکونی خالی هم می‌تواند بازار خشک مسکن را بهبود بخشد چرا که با اجاره و فروش رفتن تعدادی محدود واحد مسکونی در هر محله از شهر، رونق نسبی به بازار مسکن بر می‌گردد.