تجربه خصوصی سازی مخابرات در کشورهای مختلف

به گزارش سازمان خبری موبنا در کشورهای توسعه یافته عضو OECD بزرگترین فعالیت واگذار شده از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۱ را مخابرات به خود اختصاص داده است.
طبق اعلام پایگاه اطلاع رسانی سازمان خصوصی سازی؛ این موضوع شامل بیشترین درآمد حاصل از خصوصی سازی این فعالیت و همچنین بیش ترین سهم واگذار شده است .
روند افزایشی واگذاری این بخش در این کشورها از سال ۱۹۹۲ نشان از موفقیت نسبی واگذاری این بخش دارد .
مکزیک
در کشور مکزیک واگذاری شرکتهای مخابرات به صورت عمده در سال ۱۹۹۰ شروع شد. ابتدا ۷/۵۱ درصد شرکت TELEMEX  در ۶ مرحله از سال ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۴ در مجموع به ارزش ۷/۶۸۷۴ میلیون دلار واگذار شد. سهام فروخته شده عمدتا به سرمایه گذاران داخلی و خارجی واگذار گردید که حضور سرمایه های خارجی در صنعت مخابرات چشمگیر است. بعد از این شرکت، دو شرکت کوچک تجهیزات مخابراتی به ارزش ۸/۲۵ میلیون دلار به صورت کلی واگذار شد. در مرحله بعد در سال ۱۹۹۷، شرکت Satelites با واگذاری ۷۵ درصد از سهام خود به سرمایه گذاران داخلی و خارجی به ارزش ۱/۶۷۸ میلیون دلار خصوصی سازی مخابرات را ادامه داد.
مالزی
کشور مالزی نیز واگذاری مخابرات و شرکتهای تابعه را عمدتاَ طی سالهای ۱۹۹۰- ۱۹۹۲ با واگذاری کمتر از ۳۰ درصد سهام یکی از شرکتها به ارزش ۴/۱۷۴ میلیون دلار و فروش دارایی های یکی از شرکت های تجهیزات مخابرات (Telecom Malaysia convertible bond ) به ارزش ۱۹۰ میلیون دلار ادامه داد. سهم عمده بخش مخابرات مالزی در دست دولت است.
چین
کشور چین نیز ازپیشگامان خصوصی سازی در دهه اخیر است. چینی ها سه شرکت عمده مخابراتی خود را طی سالهای ۱۹۹۹ – ۱۹۹۴ به ارزش ۴/۶۲۰۸ میلیون دلار به سرمایه گذاران خارجی واگذار کردند. البته دولت چین نیز مانند مالزی سهم عمده ای ( بیش از ۵۰ درصد) از سهام این شرکتها را در دست دارد.
برزیل
کشور برزیل با واگذاری ۱۶ شرکت مخابراتی ( تجهیزاتی و کاربردی ) طی سالهای ۲۰۰۲ – ۱۹۹۶ کلاً به ارزش ۴/۲۰۷۷۱ میلیون دلار بخش عمده ای از سهام دولت در زمینه مخابرات را واگذار کرد. اکثر سهام شرکتهای مخابراتی طی سالهای ۱۹۹۷ – ۱۹۹۸ در چندین مرحله به فروش رسید. شرکت بزرگ B-Bond mobile  در پنج مرحله به شرکتهای آمریکایی، ژاپنی و کانادایی فروخته شد. شرکت Tek  sudeste با سرمایه گذاری بالغ بر ۱۱۶۸ میلیون دلار به یک شرکت خارجی فروخته شد. در خصوص شرکت هایی هم که به صورت سهامی خصوصی شده اند گفتنی است بیش از ۵۱ درصد سهام آنها واگذار شده است.
اوج خصوصی سازی در این صنعت مربوط به بخش تلفن ثابت مخابرات بود که در سال ۱۹۹۸ واگذار شد.
در یک نگاه دیگر، بعضی از تعرفه های تلفن (همراه و ثابت ) پس از واگذاری افزایش داشته و و بعضی دیگر کاهش داشته است. نرخ مکالمات تلفن ثابت (۳ دقیقه اول مکالمات)، نرخ مکالمات موبایل و سرویس های بین المللی در سالهای پس از واگذاری کاهش داشته است.
ترکیه
در کشور ترکیه نیز روند فروش شرکت های مخابراتی در ۳ شرکت بزرگ ادامه پیدا کرد. شرکت بزرگ Teletas Telkom  طی سال ۱۹۹۸ – ۱۹۹۳ در ۵ مرحله به سرمایه گذاران داخلی و خارجی واگذار شد ، اما دولت ترکیه بیش از ۶۰ درصد سهام مخابرات را در دست دارد.
با بررسی روند واگذاری شرکت های مخابراتی در چند کشور فوق می توان چنین استنباط کرد که خصوصی سازی این فعالیت از موفقیت چشمگیری برخوردار بوده است. در نظر گرفتن سهم این بخش از کل خصوصی سازی و روند و در آمد حاصل از فروش این بخش در کشورهای مختلف نیز می تواند مؤید این مطلب باشد.
۱۲۸/۲۰