موبنا – مریخ‌نورد «کنجکاوی» که سازمان فضایی ناسا آن را مدیریت می‌کند در تلاش‌های شبانه‌روزی خود برای پیدا کردن ملکول‌هایی که توان زیست روی کره مریخ را داشته باشند گشت و گذار جدید انجام داد و نتایج حاصل از آن محققان را شگفت‌زده کرد. از سال ۲۰۱۲ میلادی که «کنجکاوی» روی سطح مریخ فرود آمد، نمونه‌های فراوانی از خاک و سنگ‌های خاکی روی این کره را به زمین فرستاد و در تمامی آنها نشانه‌هایی از ملکول‌های ارگانیک دیده می‌شد. ملکول‌های ارگانیک یا آلی در اصل مجموعه پیچیده‌ای از کربن هستند که روی کره زمین یافت می‌شوند و در اصل بلوک‌های اولیه برای ساخت یک موجود زنده را کنار هم می‌گذارند. یافته‌های قبلی نشانه‌های ضعیفی از حضور ملکول‌های ارگانیک را ثابت کرده بود.

ولی هم اکنون در جدیدترین پروژه نمونه‌های بیشتر از دو مکان مختلف که «کنجکاوی» در آنها مته‌کاری کرده است مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. یکی از این مکان‌ها دریاچه باستانی کره مریخ است که ماکروملکول‌های موجود در آن به میزان قابل ملاحظه خاصیت‌های ارگانیک مشابه کره زمین را دارا می‌باشند که به شکل قابل توجه شبیه به فسیل‌های نفتی و گازی روی کره زمین هستند. دانشمندان با کشف چند ده قطعه از بین میلیون‌ها نمونه تحلیل شده در سطح مریخ سرانجام دریافتند حجم سلول‌های ارگانیک موجود در این کره نسبت به آنچه که پیش‌تر تصور می‌کردند ۱۰۰ برابر بیشتر است.

با همه توضیحات مذکور گروه تحقیقاتی ناسا هنوز نمی‌تواند به طور قطع اعلام کند که این ملکول‌ها در نتیجه حضور موجودات زنده روی کره مریخ ایجاد شده‌اند یا طی شدن فرآیندهای جغرافیایی پس از میلیاردها سال نمونه‌های زیستی و ارگانیک را در سطح مریخ باقی گذاشته است. «جنیفر ایجنبراد» یکی از گیاه زیست‌شناسان فضایی در «مرکز فضایی گودارد ناسا» در شهر مریلند توضیح داد که مطالعات گسترده و دقیق آغاز شده است تا ریشه این ملکول‌های ارگانیک به طور کاملا دقیق مشخص شود. او که نتایج حاصل از بررسی‌های صورت گرفته تا کنون را این هفته در آخرین شماره از نشریه بین‌المللی «ساینس» به چاپ رساند در این خصوص گفت: «ما در موقعیت بسیار عالی قرار داریم تا بتوانیم احتمال زندگی روی کره مریخ را بهتر و واقعی‌تر از هر زمان دیگر بررسی کنیم».

از زمانی که «کنجکاوی» به نخستین موقعیت پیش‌بینی شده خود یعنی کوه «آئولیس مونس»  رسید، از ابتدای مسیر و رسیدن به دهانه «گِیل» تمام نمونه‌های موجود را برداشت و آنها را مورد تحلیل قرار داد. این کوتاه ۵۰۰۰ متر ارتفاع دارد و از مهم‌ترین نقاط کره مریخ محسوب می‌شود که احتمال وجود موجود زنده در آن وجود داشته است. «کنجکاوی» بیشتر وقت خود را به جست‌وجو در مکانی اختصاص داد گفته می‌شود حدود ۳ میلیارد سال قبل در آنجا یک دریاچه بوده است و هم اکنون رسوبات دریاچه در اعماق آن موجود است. در آن زمان مریخ آب و هوای بهتری داشته و احتمالا مکان مناسبی برای زندگی موجودات زنده بوده است.

رسوبات دریاچه بهترین نوع سنگ‌ها برای حفظ ملکول‌های ارگانیک محسوب می‌شوند. از آنجایی که اشعه ماورای بنفش و ترکیبات اکسید کننده در خاک مریخ باعث شده است تمامی اثرات ناشی از زیست روی سطح بیرونی این کره از بین برود، «کنجکاوی» از یک مته باریک استفاده می‌کند تا چند سانتی‌متر در خاک مریخ نفوذ کند و از این طریق بتواند نمونه‌های خود را از سطوح زیرین بردارد. این مریخ‌نورد سپس نمونه‌ها را به داخل آزمایشگاهی که در شکم آن تعبیه شده است می‌برد و تحلیل‌های اولیه را روی آن انجام می‌دهد.

به منظور شکافتن ملکول‌های ارگانیک به دست آمده از طح مریخ، به یک کوره ویژه نیاز است تا سنگ‌ها در دمای بین ۶۰۰ تا ۸۶۰ درجه سانتی‌گراد قرار بگیرند. این طیف گرما به گونه‌ای تعریف شده است تا مابقی اجزا به طور کامل ناپدید شوند و فوم‌های حاصل از آن از طریق طیف‌سنج جرمی مورد تحلیل قرار بگیرد تا ملکول‌ها از داخل آن استخراج شوند. محققان هم اکنون در حال ادامه پروژه هستند تا بتوانند با شکافت ملکولی راز زندی روی کره مریخ را کشف کنند.