صرافی چه جایی است؟
پیش از آن که به معرفی صرافی غیرمتمرکز و همچنین صرافی متمرکز بپردازیم لازم است ببینیم صراف کیست و از گذشته تاکنون صرافی‌ها چه عملکردی داشته‌اند؟ صراف یعنی کسی که در صرافی و در زمینه داد و ستد انواع پول فعالیت دارد و در گذشته به لحاظ آن که نیاز بود تا مردم برای تعیین عیار و یا شناخت صحت وزن مسکوکات گوناگون به افراد خبره در این امر مراجعه کنند این مجموعه‌ها پدید آمد.
در گذشته صرافی‌ها به دو دسته تقسیم می‌شدند، یک دسته از صرافی‌ها در زمینه خرید و فروش نقدی ارز، طلا و نقره فعالیت داشتند و نمی‌توانستند سایر معاملات ارزی را انجام دهند و این امر برای آن‌ها ممنوع بود.
اما نوع دیگری از صرافی هم وجود داشت که علاوه بر کارهایی که در صرافی قبلی اشاره کردیم، می‌توانستند در زمینه نقل و انتقال ارزی شامل عملیات مربوط به حواله‌های ارزی نیز فعالیت داشته باشند و یا خدمات برون مرزی را از طریق کارگزاران مجاز خارج از کشور، ارائه نمایند که البته لازم بود برای این امور مجوزهای لازم را از بانک مرکزی دریافت کنند.
در سال‌های اخیر که انواع ارزهای دیجیتال به وجود آمده و بسیاری از افراد در این خصوص فعالیت می‌کنند، صرافی‌ها علاوه بر کارکرد قدیمی‌شان، خدمات جدیدتری را نیز در این حوزه ارائه می‌دهند. صرافی‌هایی که در این زمینه فعالیت دارند به خرید و فروش انواع کوین‌ها پرداخته و مهم‌ترین بخش بازار ارز دیجیتال به شمار می‌آیند. نکته حائز اهمیت در این خصوص آن است که صرافی‌هایی که در زمینه ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند مانند پل و رابطی بین فروشنده و خریدار هستند و در برابر عملکردی که دارند از خرید و فروش انجام شده، کمیسیون دریافت می‌کنند. هر چه میزان عرضه و تقاضا در صرافی‌های ارز دیجیتال، بیشتر باشد، بر روی قیمت ارزهای دیجیتال و انواع کوین‌ها تاثیر گذاشته و بهای آن را مشخص می‌کند. اما کارکرد تمامی صرافی‌های ارز دیجیتال با یکدیگر شبیه نیست و تفاوت‌هایی با هم دارند که ما در ادامه ضمن بررسی صرافی غیرمتمرکز و متمرکز به این موارد اشاره خواهیم کرد.
صرافی‌های غیرمتمرکز به چه نوع صرافی‌هایی گفته می‌شود؟
صرافی غیرمتمرکز یاDecentralized exchange به مرکزی اطلاق می‌شود که معاملات مالی به‌صورت مستقیم و بدون واسطه در آن انجام می‌گیرد. ویژگی مهم و اصلی صرافی غیرمتمرکز آن است که هیچ فردی نمی‌تواند به دارایی کاربران که در آن‌جا حساب کاربری دارند و معاملات خود را انجام می‌دهند، دسترسی داشته باشد. صرافی غیرمتمرکز یا به اختصار DEX، شرایطی را مهیا می‌کند تا کاربران بتوانند معاملات غیرمتمرکز را انجام داده و در این راستا از بلاک چین و قراردادهای هوشمند برای حذف واسطه‌ها استفاده نمایند. مزیت خرید و فروش ارز دیجیتال در صرافی غیرمتمرکز آن است که شما می‌توانید بدون نیاز به واریز ارزهای دیجیتال به کیف پول صرافی‌ها، به طور مستقیم از طریق کیف پول دیجیتال خود معاملات مورد نظرتان را انجام دهید و به هیچ وجه نگران هک، سرقت و بلوکه‌شدن دارایی‌هایی‌های خود که می‌تواند بزرگ‌ترین خطرات در این حوزه به شمار آید نباشید. ویژگی دیگر صرافی غیرمتمرکز که نیز آن است که افراد نیازی به وارد کردن اطلاعات شخصی و حساس خود ندارند و با استفاده از کیف پولی که پیشتر به آن اشاره کردیم می‌توانند از خدمات DEX استفاده نمایند. با توجه به آنچه درباره ویژگی‌های صرافی غیرمتمرکز ذکر کردیم مزایا و معایب آن را می‌توان در موارد زیر برشمرد.
مزایای صرافی‌های غیرمتمرکز
- ü خطر هک و سرقت در آن‌ها بسیار کمتر است.
- ü به لحاظ آن که شخص یا سازمانی بر کنترل عملکردهای آن دسترسی ندارد، امکان هرگونه دستکاری و پول‌شویی در آن غیرممکن است.
- ü در صرافی غیر متمرکز می‌توانید بدون نیاز به احراز هویت به فعالیت بپردازید.
معایب صرافی‌های غیرمتمرکز
- پیچیدگی عملکرد در این نوع صرافی بیشتر است زیرا لازم است کاربران رمزهای عبور کیف پول دیجیتال خود را به خاطر داشته باشند در غیر این صورت نمی‌توانند هیچ گونه دسترسی به دارایی خود داشته باشند.
- به دلیل آن که در بازار بیشترین حجم معاملات توسط صرافی‌های متمرکز انجام می‌شود صرافی‌های غیرمتمرکز حجم کمی از معاملات ارز دیجیتال را به خود اختصاص داده‌اند.
صرافی متمرکز چه عملکردی دارد؟
صرافی متمرکز که به اختصار به آنCEX نیز گفته می‌شود، در واقع یک پلتفرم است که برای خرید و فروش ارز دیجیتال طراحی شده است. یک نکته و یا می‌توان گفت ضعف در خصوص کارکرد صرافی متمرکز وجود دارد به گونه‌ای که برای انجام معاملات در این نوع صرافی نیاز است تا جهت نظارت بر انواع معاملات بین خریدار و فروشنده، شخص ثالثی وجود داشته باشد که بتوان به آن اعتماد کرد. همچنین برای احراز هویت در چنین صرافی‌هایی لازم است اطلاعات هویتی شما به طور کامل در اختیار آن‌ها قرار گیرد ضمن آن که معاملات ارز دیجیتال که در این صرافی‌ها صورت می‌گیرد در بلاکچین‌ها قابل ملاحظه نیستند و این امر همان خطر بزرگی است که معاملات افراد را در این صرافی‌ها تهدید می‌کند. مزایا و معایب صرافی‌های متمرکز را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
مزایای صرافی‌های متمرکز
- ü انجام عملیات در صرافی متمرکز کاربر پسندتر است از آن لحاظ که محیطی دوستانه برای سرمایه‌گذاران تازه کار فراهم کرده است.
- ü قابل اطمینان‌تر است زیرا این نوع صرافی‌ها، شرایطی را در نظر می‌گیرند که بتواند از دارایی کاربران محافظت بیشتری به عمل آید.
معایب صرافی‌های متمرکز
- خطر نفوذ به سرورهای صرافی های متمرکز بیشتر است زیرا هرچه حجم معاملات روزانه بیشتر شود می‌توان عاملی تحریک کننده برای هکرها و سارقان و نفوذ آن به سرورها را فراهم نماید.
- کارمزد معاملات در این صرافی‌ها متناسب با میزان معامله تغییر می‌یابد.
بنابراین با توجه به آن چه در خصوص مزایا و معایب صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز بیان کردیم تفاوت این دو نوع صرافی را می‌توان در موارد زیر خلاصه کرد.
- صرافی‌های غیرمتمرکز نسبت به صرافی متمرکز امنیت بیشتری دارند.
- صرافی غیرمتمرکز نسبت به صرافی‌های متمرکز کارمزد کمتری دریافت می‌کنند.
- صرافی‌های متمرکز نسبت به صرافی‌های غیرمتمرکز از نظر کاربری ساده‌تر محبوب‌تر و مشتری پسندتر است.
- میزان نقدینگی صرافی‌های متمرکز نسبت به صرافی‌های غیرمتمرکز بیشتر است.
- سرعت عملکرد صرافی متمرکز نسبت به صرافی غیرمتمرکز بالاتر است.
- خطر نفوذ به سرورها در صرافی‌های متمرکز بیشتر است.
با توجه به آنچه در خصوص این دو نوع صرافی بیان کردیم، لازم است در خصوص انتخاب صرافی مطمئن برای خرید و فروش انواع ارزهای دیجیتال و انجام معاملات، بسیار حساس باشید. به عنوان مثال در میان صرافی‌های بین‌المللی صرافی کوینکس می‌تواند برای افرادی که علاقمند به فعالیت در این حوزه هستند انتخاب خوبی باشد.