درباره زیبای آبزی! (+تصاویر)

مجله آنلاین موبنا؛ مریم عباسی – زنبق دریایی نوعی موجود آبزی شبیه به سوسن پرشکوفه دریایی است. البته زنبق دریایی نوعی گیاه یا گل آبزی نیست، بلکه یک حیوان بدون مغز، بدون چشم و آبزی است که می‌تواند در آب حرکت و شنا کند.
برای آشنایی با ماهیت، توانایی و ویژگی‌های این آبزی زیبا با ما همراه باشید.

زنبق دریایی حیوانی گیاه-مانند است

زنبق دریایی موجودی زیبا و دلرباست. آنها مانند اختاپوسها قادر به تغییر رنگ یا ظاهر خود نیستند اما ظاهر فریبنده‌ای دارند.
گرچه ظاهری شبیه به گلها دارند اما جزو حیوانات طبقه‌بندی می‌شوند. نزدیکترین خانواده آنها ستاره دریایی و جوجه تیغی دریایی است.

بیش از ۳۰۰ میلیون سال قدمت دارند

فسیل زنبق دریایی یکی از قدیمی‌ترین فسیلهای کشف شده است که قدمت آن به ۳۴۰ میلیون سال قبل بازمی‌گردد. فسیل این جاندار به عنوان کهن‌ترین فسیلها قلمداد می‌شود. از زنبق دریایی به عنوان فسیل زنده نیز یاد می‌شود.

در دو مدل سوسن دریایی و ستاره پردار دیده می‌شوند

سوسن دریایی و ستاره پردار دو شکل متفاوت از زنبق‌های دریایی هستند. سوسن دریایی ظاهری شبیه به گلها دارد که با ساقه به بستر اقیانوس متصل است. ستاره پردار شبیه به یک اختاپوس پردار و شناور در آبهاست.
برخی از زنبق‌های دریایی سمی هستند.

می‌توانند بیش از ۳۰ متر رشد کنند

طول هر یک از بازوچه‌های زنبق دریایی ممکن است به یک فوت برسد. طول بزرگترین فسیل زنبق دریایی ۳۹ متر بوده است. برای درک بهتر اندازه این موجود در نظر داشته باشید که حداکثر طول مرکب‌ماهی غول‌پیکر ۱۳ متر است. برخی دیگر از زنبق‌های دریایی نیز تنها چند سانتیمتر طول دارند.

ممکن است ۲۰۰ بازوچه داشته باشند

زنبق‌های دریایی به طور میانگین حدود ۱۰ بازوچه دارند که از آن برای یافتن و خوردن غذا استفاده می‌کنند. البته تعداد بازوچه‌های برخی از آنها بیشتر است. فسیل نوعی زنبق‌ دریایی به نام Himerocrinus بیش از ۸۰ بازوچه دارد. طی تحقیقی در سال ۱۹۸۷ ادعا شد که نوعی زنبق‌ دریایی با ۲۰۰ بازوچه در حال حاضر در آبهای کره زمین زندگی می‌کند.

چشم و مغز ندارند اما شنا می‌کنند

بدن زنبق‌های دریایی از سه اندام تشکیل شده است: ساقه که آنها را به بستر خاک متصل می‌کند، کاسبرگ که نمایانگر صورت آنهاست و به جای چشم یک خروجی مقعد دارد، و بازوچه‌هایی که مسئول جمع‌آوری غذا هستند.
اینکه آنها چطور قادر به شنا هستند به باور دانشمندان مربوط به فرآیند تکامل آنهاست. به هر حال یکی از ضروریات فرار از دست شکارچیان، تحرک است.

بازوچه‌های زنبق دریایی خانه برخی جانداران دریایی است

برخی موجودات دریایی مثل ماهی‌های کوچک و میگوها در میان بازوچه‌های زنبق دریایی زندگی می‌کنند. فقدان یک یا دو بازوچه زنبق دریایی به این معناست که ماهی پنهان در بازوچه‎‌های او مورد حمله شکارچیان واقع شده است.

می‌توانند اعضای بدن خود را آگاهانه جدا کنند

گاهی زنبق‌های دریایی بازوچه‌های خود را تعمدا قطع و جدا می‌کنند. آنها نه تنها قادر به جدا کردن بازوچه‌های خود هستند، بلکه می‌توانند بدون هیچ آسیبی از ساقه خود جدا شده و به شنا بپردازند.

خروجی مقعد در کنار دهانشان قرار دارد

دهان و خروجی مقعد آنها در کنار یکدیگر قرار دارد. البته خروجی مقعد با کلاهک پوشیده شده است.

تغییر شکل شبانه دارند

بسیاری از گونه‌های زنبق‌ دریایی شبرو هستند و شبها به یافتن غذا می‌پردازند. زنبق‌ دریایی طی روز شبیه به کلاف نخ تابیده و شبها شبیه اختاپوس پردار است.

متعلق به دوران اول زمین‌شناسی هستند

زنبق‌های دریایی قدمت بیش از ۲۵۰ میلیون ساله دارند. دوران اول زمین‌شناسی شاهد پیدایش عجیب‌ترین جانداران آبزی بوده است که بسیاری از آنان از دوران پرمیان جان سالم به در نبردند. این دوران گرچه به انقراض زنبق‌های دریایی نیانجامید، اما تاثیر منفی زیادی روی جمعیت آنها گذاشت.

گونه‌های متنوع و متعددی دارند

تغییرات محیط زیست طی میلیونها سال منجر به بروز فرآیندی تحت عنوان “پرتوش سازگار” در زنبق‌های دریایی شده است. پرتوش سازگار فرآیندی است که طی آن تبار موجودات به سرعت دچار دگرگونی و تغییر می‌شود. گفته می‌شود امروزه ۶۰۰ گونه زنبق‌ دریایی وجود دارد.

شاید انگلهای باستانی علت قدمت طولانی آنها باشد

براساس یک قطعه باستانی ۲۰۰ میلیون ساله که در سال ۲۰۱۵ کشف شد، دانشمندان متوجه شدند زنبق‌های دریایی میزبان دو گونه متفاوت از انگلها بوده‌اند. به نظر می‌رسد این انگلها همزمان با تغذیه از این زنبق‌ها به محافظت از بدن آنها می‌پرداخته‌اند.

از فسیل آنها برای ساخت تسبیح استفاده می‌شده است

فسیل زنبق‌های دریایی به صورت طبیعی دارای حفره کوچکی است که آن را برای ساخت مهره تسبیح و زیورآلات مناسب می‌کند.