حیوانات نابغه‌اند، به این دلایل واضح (+عکس)
در سال ۱۹۶۰، جین گودال نگاه بشر را به حیوانات و توانایی‌های آنها تغییر داد. او متوجه شامپانزه‌ای شد که با شکستن شاخه درختان و فروبردن آن در حفره مملو از موریانه، غذای خوبی برای خوردن دست و پا می‌کند. تا آن زمان، باور بر این بود که تنها انسان، قدرت ساخت و استفاده از ابزار مختلف برای رفع نیازهای خود را دارد. حال، انسان در این زمینه برای خود رقیبی می‌دید؛ و این تازه اول ماجرا بود.
مجله آنلاین موبنا؛ مریم عباسی – با تحقیقات بیشتر و مشاهده رفتار جانداران دیگر، یافته‌های بیشتری نیز به دست آمد. سرانجام، انسان پی برد حیوانات قادر به انجام کارهایی هستند که روزی انسان تنها در حیطه اختیارات و قدرت خود می‌دید، و حتی کارهایی که انسان فقط آرزوی آنها را می‌تواند داشته باشد.
استعدادها و رفتارهای خارق‌العاده برخی حیوانات را در ادامه مرور می‌کنیم.
دلفین‌های پوزه‌بطری برای خود اسباب‌بازی می‌سازند
دلفین‌های پوزه‌بطری عاشق بازی و سرگرمی هستند و برای رسیدن به این خواسته خود می‌توانند اسباب‌بازی هم بسازند. این دلفینها حبابهای حلقه‌ای می‌سازند و به بازی با آنها مشغول می‌شوند.
می‌توان گفت این حبابها کیفیت خوبی هم دارند و شکل خود را مدتی حفظ می‌کنند. دلفینها گاهی دو حباب حلقه‌ای را با هم ترکیب کرده و از بین این حباب بزرگ عبور می‌کنند و گاهی فقط آنها را با هوایی که از حفره بالای سر خود می‌دمند، به اینور و آنور هدایت می‌کنند.
دلفین‌های پوزه‌بطری براساس تمرین و تجربه، ساخت بهترین حباب را برای بازی می‌آموزند. آنها می‌دانند برای اینکه دو حباب حلقه‌ای را با هم ترکیب کنند، هر دو حباب باید کیفیت خوبی داشته باشد و آنقدر تمرین و تکرار می‌کنند تا از کیفیت خوب دو حباب برای ترکیب شدن مطمئن شوند.
ساخت اسباب‌بازی و بازی با آن، در کنار تمرین، تجربه‌اندوزی و قضاوت، همگی از نشانه‌های نبوغ و هوش در این دلفین‌های زیباست.
به گفته دکتر کن مارتن، تبحر دلفین‌های پوزه‌بطری در استفاده از علم هیدرودینامیک برای ساخت حباب حلقه‌ای به قدری بالاست که باید آنها را “پرفسور مکانیک سیالات” نامید.
اورانگوتانها دزدهای چیره‌دستی هستند
در سال ۱۹۷۱ در بورنئو یک پناهگاه حیات‌وحش با هدف مشاهده و بررسی رفتارهای اورانگوتانها تاسیس شد. از آنجا که این محل حفاظت شده و برای اورانگوتانها بسیار امن بود، آنها به راحتی به محققان نزدیک می‌شدند و رفتارهای آنها را زیر نظر می‌گرفتند. اورانگوتانها رفتارهای انسانی از قبیل مسواک زدن و قایقرانی را تقلید می‌کردند و به یکدیگر نیز این رفتارها را می‌آموختند.
قایقران‌ها قایقهای خود را دو‌گره یا سه‌گره به حاشیه رودخانه می‌بستند اما باز اورانگوتانها نحوه باز کردن آن را یاد می‌گرفتند. حتی یکبار، یک قایقران قایق خود را پر از آب کرد و در حاشیه کم‌آب رودخانه غرق کرد تا مانع دزدیده شدن آن توسط اورانگوتانها شود، اما یک اورانگوتان خیلی راحت قایق را سر و ته، و با خالی شدن آب، دوباره آن را روی آب شناور کرد.
اورانگوتانها با دستهای بلند خود پارو می‌زدند و قایق را در مسیر دلخواه به حرکت درمی‌آوردند. عجیب اینکه قایقهای خود را به نزدیکی قایقهای ماهیگیری می‌بردند و ماهیهای آنها را می‌قاپیدند.
گفته می‌شود هوش اورانگوتانها به اندازه هوش یک انسان سه و نیم ساله است، اما در خصوص این شواهد آشکار چه می‌توان گفت؟
مارها زلزله را پیش‌بینی می‌کنند
طی تحقیقی که در یک مزرعه پرورش مار خوراکی در چین روی ۱۰۰ لانه مار انجام شد، محققان به یافته عجیبی دست یافتند. این مزرعه در یکی از استانهای زلزله‌خیز چین واقع شده بود. محققان دوربینهای ۲۴ ساعته برای بررسی و نظارت بر لانه‌های این مارها تعبیه کردند.
طبق یافته محققان، مارها پیش از وقوع زلزله و حتی در سرمای زمستان از لانه‌های خود خارج می‌شدند. براساس این مشاهدات، مارها حتی زلزله‌هایی تا ۱۲۰ کیلومتر دورتر را نیز احساس کرده و ۵ روز پیش از وقوع زلزله از لانه‌های خود فرار می‌کردند.
اینکه مارها چطور می‌توانند این کار را انجام دهند هنوز جای بحث دارد. در کل، مارها به هر لرزه و نوسانی حساسند و شاید پیش از زلزله متوجه لرزه‌های زمین می‌شوند؛ یا شاید با بهره‌گیری از اشعه مادون‌قرمز، نوسان‌های دمایی زمین را تشخیص می‌دهند.
نهنگ گوژپشت و آگاهی از تکنولوژی پیشرفته آب
نهنگ گوژپشت حدود ۱۴ متر طول دارد و از ماهیهای کوچک تغذیه می‌کند. آنها هنگام گرسنگی، چیزی حدود صدها کیلو ماهی را یکجا می‌بلعند. این موجود به جای دندان، آرواره‌های استخوانی دارد که به او کمک می‌کند آبی را که همراه ماهیها بلعیده از شیارهای بین آنها خارج کند، بدون اینکه ماهیها از دهانش بیرون بریزد.
نهنگ‌های گوژپشت با همکاری با یکدیگر و با آگاهی از آنچه دانشمندان “فناوری پیشرفته آب” نامیده‌اند، به ماهیگیر قهاری در آبها تبدیل شده‌اند. نهنگ‌های نواحی مختلف زمین، شیوه‌های منحصربفرد در شکار ماهیها به کار می‌برند؛ اما در کل، به صورت گروهی شکار می‌کنند. پس از مواجهه با جمعیت بزرگی از ماهیهای کوچک، برخی از آنها زیر دسته ماهیها به ایجاد صدا و ترساندن و راندن ماهیها به سطح آب می‌پردازند و در این حال، یک نهنگ دیگر به ساختن حباب در اطراف ماهیها مشغول می‌شود. این نهنگ در هنگام ساختن حباب، مارپیچ مانند به سمت سطح آب حرکت می‌کند و پرده‌ای دایره‌ای شکل از حبابها پدید می‌آورد که ماهیها در آن محبوس خواهد شد و توان عبور از آن را نخواهند داشت.
ماهیهای کوچک با رسیدن به سطح آب، درحالیکه از پایین با نهنگها و از اطراف با دیواره حبابی اسیر شده‌اند، راهی برای فرار نخواهند داشت. سپس نهنگها از میان حبابها به دسته آنها یورش برده و با باز کردن دهان خود، تمامی ماهیها را به یکباره می‌بلعند.
تشابهات رفتاری میمونهای وروِت با انسان
یکی از جاذبه‌های گردشگری جزیره سنت کیتس در دریای کارائیب، وجود میمونهای وروِت است. این میمونها عاشق قاپیدن نوشیدنی‌های الکلی از گردشگران جزیره اند. آنها در بالای درختها منتظر می‌مانند و به محض اینکه یکی از گردشگران لحظه ای از نوشیدنی خود غافل شود، یا چیزی در ته لیوانش باقی بماند، از درخت پایین می‌آیند و آن را برمی‌دارند.
میمونهای وروِت ممکن است به قدری در نوشیدن اسراف کنند که هوش و حواس خود را کاملا از دست بدهند. این میمونهای مدهوش نه تنها برای گردشگران، بلکه برای دیگر میمونها نیز جذابند و به عنوان لیدر به آنها نگاه می‌کنند.
به گفته دانشمندان، ۹۶درصد شباهت بین ژنهای میمونهای وروِت و انسانها وجود دارد. وروتها مثل انسانها جشن می‌گیرند و در جشنهایشان، برخی از میمونها شاد، برخی عصبانی و هرکدام مشغول کاری و رفتاری می‌شوند.
نحوه مصرف نوشیدنی الکلی آنها نیز مثل انسانهاست؛ ۱۵% انسانها و وروتها مخالف مصرف آن هستند، ۶۵% به اندازه معقول مصرف می‌کنند، ۱۵% مصرف‌کننده واقعی و ۵% معتاد به مصرف این مواد هستند. درست مثل انسانهای افسرده یا معتاد به الکل، مصرف‌کننده واقعی الکل در جامعه میمونها نیز در حالت عادی از کمبود احساس رضایت رنج می‌برند.
اژدهای ریشو در بازی مورچه‌کُش تبحر دارد
در بازی مورچه‌کُش یا “Ant Smasher” باید بدون آنکه به زنبورها بخورید، با انگشت روی مورچه‌ها بزنید و آنها له کنید. هرچقدر در این بازی حرفه‌ای و دقیق باشید، بازهم یک رقیب جدی به نام اژدهای ریشو خواهید داشت.
اژدهای ریشو بومی بیابان استرالیاست که از سوسکها، کرمها، جیرجیرکها و برخی حشرات دیگر مثل مورچه‌ها تغذیه می‌کند.
اولین بار فردی به نام فیلیپ گیث از استرالیا متوجه استعداد اژدهای ریشوی خانگی خود در بازی مورچه‌کُش شد. اژدهای ریشوی او مورچه‌های بازی را نشانه می‌گرفت و با زبان روی نمایشگر گوشی می‌زد و آنها را می‌کشت. اژدهای ریشوی او سرعت و دقت عمل خوبی در این بازی از خود نشان می‌داد. فیلیپ از بازی کردن او فیلم گرفت و آن را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشت.
جالب است بدانید دیگر گونه‌های مارمولکها قادر به انجام این بازی نیستند و فقط اژدهای ریشو یک گیمر حرفه‌ای در بازی مورچه‌کُش به حساب می‌آید.
تمساح‌ها موج‌سواری می‌کنند
تمساح‌های آب شور بزرگترین خزندگان کره زمین هستند که تا ۷ متر رشد می‌کنند و به وزن ۹۰۰ کیلوگرم می‌رسند. این تمساح‌ها از خطرناک‌ترین شکارچیان مرگبار خشکی و آب محسوب می‌شوند.
در فوریه سال ۲۰۱۴ یکی از سواحل شلوغ غرب استرالیا با مشاهده یک تمساح ۴ متری که روی موجها شناور بود، بسته شد. این تمساح در حال موج‌سواری روی موجها بود.
سپس دانشمندان به بررسی ماهواره‌ای و ردیابی صوتی مسیر حرکت تمساح‌ها پرداختند تا ببینند آنها چگونه می‌توانند خود را از شرق هند به جنوبی‌ترین نقطه آسیا و شمال استرالیا برسانند و به این نتیجه رسیدند که آنها قادرند هزاران مایل را با سوار شدن به سطح آب رودخانه‌ها یا موج‌های اقیانوس طی کنند؛ درست مثل موج‌سواری که سوار بر موج در مسیری بی‌انتها حرکت می‌کند.
دانشمندان بر این عقیده‌اند که هر چند تمساح‌ها شناگران ماهری نیستند اما در موج‌سواری بسیار کارکشته‌اند.
آنها به خوبی به تغییرات سطح آب در زمان جزر و مد و جریانات جزر و مدی آگاهند و نحوه سفر خود را با این دانسته‌ها مطابقت می‌دهند.
انسان هنوز به رموز و اسرار این موج سوارهای حرفه‌ای پی نبرده است. واقعا هدف آنها از این سفر چیست؟ شاید برای شکار دسته‌های بزرگ ماهی که در راه خواهند دید، تن به این مسیر طولانی می‌سپارند. شاید هم فقط یک ماجراجویی صرف باشد.
حشره‌خوار آبی روی آب راه می‌رود
حشره‌خوار آبی با جثه‌ای به اندازه موش و طول ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر، در نزدیکی رودخانه‌ها، جویبارها، تالاب‌ها و زمین‌های باتلاقی زندگی می‌کند و بیشتر وقت خود را در آب می‌گذراند. این پستاندار کوچک بسیار پرخور است و هم وزن خودش در طول روز غذا می‌خورد. متابولیسم این جاندار به قدری سریع است که اگر برای چند ساعت غذا نخورد، مرگ او حتمی است.
یکی از توانایی‌های کمتر شناخته شده حشره‌خوار آبی، راه رفتن روی آب است و می‌تواند تا ۱.۵ متر بدون غرق شدن روی آب بدود.
انسان با الهام از نحوه عملکرد حشره‌خوار آبی در شناور ماندن در سطح آب، قایق پرنده یا هیدروفویل را ساخته است.
نهنگ قاتل می‌تواند به زبان دلفین دماغ‌بطری صحبت کند
نهنگ قاتل یا اُرکا بزرگترین عضو خانواده دلفین‌هاست که می‌تواند با گوش دادن و یادگیری نحوه “صحبت کردن” دلفین دماغ‌بطری، زبان آنها را تقلید کند. دانشمندان این توانایی نهنگ قاتل را “یادگیری آوای بین گونه‌ای” می‌نامند که گویا از این ترفند برای برقراری ارتباط با گونه‌های دیگر استفاده می‌کند.
نهنگ‌های قاتل با یک سری اصوات مختلف با هم ارتباط برقرار می‌کنند. از آن سو، دلفین‌های دماغ‌بطری اصوات بیشتری برای ارتباط با هم دارند. دانشمندان با نگهداری نهنگ‌های قاتل درکنار دلفین‌های دماغ‌بطری به مدت چند سال، متوجه تغییر زبان آنها شدند. نهنگ‌های قاتل با یادگیری و استفاده از اصوات مهم و مخصوص دلفین‌های دماغ‌بطری، توانستند با آنها به برقراری ارتباط بپردازند.
به باور دانشمندان، دلیل توانایی نهنگ قاتل در یادگیری زبان دیگر، درواقع این است که یک موجود اجتماعیست و توانایی یادگیری دارد. همچنین، مغز آنها می‌تواند اتصالات نورونی خود را برای یادگیری مهارت جدید گسترش دهد.
عنکبوت تار طلایی یک معمار بی‌نظیر است
جزیره ماداگاسکار خانه میلیونها عنکبوت تار طلایی است که عمده شهرتشان به تارهای بزرگ، مستحکم و باکیفیت آنها برمی‌گردد. هر تارعنکبوت می‌تواند به بزرگی ۱.۸ متر باشد و چون این عنکبوت قویترین تار را در میان خانواده عنکبوتها دارد، تارعنکبوت او می‌تواند سالها پابرجا بماند.
عنکبوت تار طلایی نوعی پروتئین مایع در شکم خود تولید می‌کند که از آن برای ساخت تار ابریشمی خود بهره می‌برد.
در سال ۲۰۱۲، یک شنل دوخته شده از تار ابریشمی این عنکبوت در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن به نمایش گذاشته شد؛ یک شنل زیبا و سبک اما چسبناک به رنگ طلایی درخشان که رنگ طبیعی ابریشم عنکبوت تار طلایی است.
