چگونه از دعواهای فیزیکی کودک با دوستان خود جلوگیری کنیم؟

مجله آنلاین موبنا؛ مازیار دانیالی – آیا تاکنون مراقبان کودک مانند مربیان مهد و یا پدر و مادر بزرگ، نسبت به رفتارهای نادرست فرزندتان به شما هشدار داده اند؟ یکی از متداول ترین مشکلات رفتاری به ویژه در محیط هایی که کودکان با هم سن و سال های خود در ارتباط هستند، دعواهای فیزیکی خواهد بود. اگر چنین وضعیتی را تجربه کرده باشید، قطعا تلاش زیادی برای جلوگیری از آن انجام داده اید. از طرفی بسیاری از کودکان خردسال ممکن است دوستان خود را به خصوص در فضای مهد کودک، “گاز” بگیرند. هرچند این مورد در شمار رفتارهای نرمال یک کودک خردسال طبقه بندی می شود، اما گاهی اوقات تبدیل به چالشی اساسی شده و به اصطلاح صبر والدین و دیگر مراقبان کودک را لبریز می کند. با این حال اگر مداخله مناسب از جانب والدین صورت گیرد، چنین رفتاری ظرف تنها چند هفته قابل درمان خواهد بود. در این خصوص لازم است از هر گونه تنبیه و مجازاتی خودداری کنید. در ادامه نگاهی به راهکار های موثر برای حذف دعواهای فیزیکی و عادت گاز گرفتن در کودکان خردسال خواهیم داشت.

مداخله کارکنان و مربیان مهد کودک

همانطور که اشاره شد، رفتارهای نادرستی مانند دعواهای فیزیکی و یا گاز گرفتن، در محیط هایی مثل مهد کودک ها با احتمال بالاتری رخ می دهند. زیرا تمایل کودک به بروز رفتارهای نام برده در مورد دوستان هم سن و سال خود بسیار بیشتر است. علاوه بر این، تنبیه کودکی خردسال که این اختلال رفتاری را نشان داده نیز به هیچ عنوان توصیه نمی شود. همانطور که والدین نقش مهمی در توقف دعواهای فیزیکی و گاز گرفتن کودکان خواهند داشت، مراقبان کودک مانند مربیان مهد نیز مسئولیت قابل توجهی به دوش دارند. کارکنان و مربیان مهد با تکیه بر استراتژی های ساده زیر، قادر به اصلاح کودک مورد نظر خواهند بود:

مربیان مهد با ذکر عبارتی مانند “گاز گرفتن ممنوع” بدون تغییر لحن و خشونت در کلام، می توانند حواس کودک را از عملی که در حال انجام آن است، پرت کنند. این موضوع بدین معناست که حداقل یکی از کارکنان مجموعه باید برای حداقل چند روز، کودک را زیر نظر داشته باشد و برای وی وقت بگذارد. البته باید این امر به صورتی پیش رود که کودک مورد نظر متوجه هیچ گونه تغییر رفتاری و یا افزایش نظارت کارکنان نسبت به خود نشود.

اگر یکی از کودکان در حال دعوای فیزیکی و یا گاز گرفتن کودکی دیگر است، با آرامش اما قاطعانه از این کار جلوگیری شود. اگر کودک اعتنایی نمی کند، بهتر است وی را برای چندین دقیقه از دیگر کودکان جدا کرده و توجهی به واکنش های او نشان ندهیم. البته این جداسازی به معنای استفاده واقعی از یک تکنیک گوشه نشانی مناسب با مدت زمان نسبتا بالا نیست.

باید دائما به کودک یادآوری شود که گاز گرفتن کار درستی نیست و به دیگران آسیب می رساند. برای مثال می توان روند یادآوری را هر نیم ساعت یک بار تکرار کرد.

زمانی که کودک در حال دعوای فیزیکی و یا گاز گرفتن دوست خود نیست، توجه مثبت و تمجید و تحسین وی تاثیر قابل ملاحظه ای خواهد داشت.

در صورت مقاومت کودک، به هیچ وجه نباید از والدین درخواست شد که وی را به خانه ببرند. این عمل می تواند منجر به استمرار رفتار مورد نظر و حتی تقویت آن در کودک شود.

مداخله والدین

توصیه می شود علت و همچنین زمان هایی از روز که کودک اقدام به گاز گرفتن دوستان خود می کند، بررسی و مشخص شوند. آیا کودک بیش از اندازه خسته شده است؟ آیا کودکی دیگر اسباب بازی مورد علاقه وی را برداشته است؟ آیا اتفاق خاصی در خانه رخ داده که نظم روزانه زندگی کودک را بر هم زده است؟

در محیط خانه از اجرای یک برنامه جامع و در عین حال خواب شبانه مناسب کودک اطمینان حاصل کنید. کودکانی که خواب شبانه کافی ندارند و یا بیش از اندازه خسته هستند، با احتمال بیشتری در فضای مهد کودک اقدام به گاز گرفتن کودکان دیگر می کنند. چند روز از زمان خود را به فرزندتان و انجام کارهای مورد علاقه وی اختصاص دهید. این عمل می تواند تا اندازه زیادی منتج به توقف رفتارهای مذکور شود. البته نباید انتظار تاثیری ۱۰۰ درصدی را داشته باشید زیرا ممکن است کودک به محض جدا شدن از شما، رفتار خود را تکرار کند. برای پیشگیری از وقوع این حالت نیز می توانید با یکی از مربیان مهد صحبت کرده و از وی درخواست کنید برای چند روز توجه بیشتری به فرزندتان داشته باشد.

در نهایت اگر با وجود تمامی تلاش های مذکور کودک همچنان به گاز گرفتن دوستان خود ادامه می دهد، بهتر است در مورد مهد کودک وی تجدید نظر کنید. ممکن است استمرار این وضعیت به علت انضباط بیش از حد حاکم در مهد کودک فعلی و یا عدم قانون مندی آن باشد. آیا تعداد کودکانی که در فضای مورد نظر وجود دارند، زیاد نیست؟ در واقع باید به عنوان والدینی آگاه و نگران، حتی به تراکم محل نگه داری کودک نیز فکر کنید. البته به خاطر داشته باشید که عدم تناسب یک مهد کودک خاص با ویژگی های شخصیتی- تربیتی فرزند شما، صرفا به معنای بد بودن آن مهد نیست.

واکنش بیش از اندازه

یکی از بدترین عواقب دعواهای فیزیکی و یا گاز گرفتن کودکان خردسال، واکنشی است که والدین کودک دوم از خود نشان می دهند. در برخی از موارد، این واکنش “بیش از اندازه” نمایان شده و منجر به تشدید نگرانی والدین کودک مقصر خواهد شد. در واقع اگر کودک دوم نیز عکس العملی مشابه نشان نداده باشد، والدین وی “گزش را به عنوان یک رفتار طبیعی در روند توسعه کودکان” درک نخواهند کرد. در چنین موقعیتی، آرامش خود را حفظ کرده و خجالت زده نشوید. هرچند هم که فرزندتان مرتکب اشتباه شده باشد، اما با توجه مثبت و اصولی قادر به حل این مسئله خواهید بود.

نکاتی که باید درباره گاز گرفتن کودکان خردسال بدانیم

کودکان زیر ۶ سال اغلب به دلایلی مانند خستگی، حسادت، نگرانی و یا عصبانیت دیگران را گاز می گیرند. در برخی از موارد نیز تنها برای مشاهده عکس العمل فرد مقابل این کار را انجام می دهند.

توجه داشته باشید که تذکر بیش از حد می تواند منجر به القای بیشتر این دسته از رفتارها شود، زیرا کودک نسبت به عکس العملی که نشان می دهید حساس شده و رفتار خود را تکرار می کند.

از تنبیه فیزیکی کودک و یا قرار دادن هر چیزی در دهان وی برای جلوگیری از گاز گرفتن، خودداری کنید.