مذاکره کنندگان نیاز به پشت‌گرمی دارند

متن سخنان حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی در مراسم افطار مسوولان نظام با مقام معظم رهبری به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله رب العالمین و صلی الله علی سیدنا و نبینا محمد (ص) و آله طیبین و صحبه المنتجبین

خداوند بزرگ را شکر گزاریم که بار دیگر این توفیق را به ما داد تا از ماه برکت و رحمت و غفران بهره ببریم. لب را از طعام و شراب فرو بندیم، از خواسته های نفسانی در این ماه پرهیز کنیم حتی خواسته هایی که در ایام دیگر روا و حلال است و خود را آماده کنیم تا از سرچشمه معنویت بهره جوییم و روح و روان مان را صفا و دل را جلا بخشیم که این ماه، ماه تقواست و تمرین برای خودسازی و پرهیز از انواع گناهان که اگر تقوا و ایمان در کنار هم قرار گرفت، آن وقت: « الا ان اولیاء الله لا خوف علیهم و لا هم یحزنون؛ الذین آمنوا و کانوا یتقون»؛ اگر ایمان و تقوا در کنار هم قرار گرفت، ما را به مقام قرب الهی و دایره اولیاء خدا قرار خواهد داد.

ملت بزرگ ایران در طول بعد از انقلاب در فرازونشیب های فراوان همواره اراده و قدرت ایمان خود را به خوبی نشان دادند و توانستند از همه فرازوفرودها به خوبی عبور کنند و آب دیده شوند و با اراده ای قوی تر و امیدی بیشتر و سرشارتر در برابر همه بدخواهان ایستادگی کنند.

بیست ودو ماه قبل، آن گاه که دولت یازدهم کار خود را شروع کرد، در زمینه اقتصادی با مشکلاتی مواجه بود که با خواست و مطالبه مردم، فاصله فراوانی داشت. تورم بالای ۴۰ درصد، رشد منفی، ۶.۸ و سرمایه گذاری منفی ۲۲ درصد؛ لازم بود در این زمینه دولت با کمک مردم، با حضور و فعالیت مردم، این مسیر را به نقطه قابل قبول و قابل تحمل برساند. در زمینه سیاست خارجی، در شرایطی قرار داشتیم که هر روز با اتهامی جدید، فشاری جدید و محدودیتی جدید تحت عنوان «تحریم» بر ملت ما تحمیل می شد تا جایی که در آغاز این دولت نیز تحریم جدیدی آماده اجرا شده بود. در مسائل شرایط داخلی فاصله ها در میان احزاب و گروه ها و حتی فاصله در میان قوای سه گانه مشاهده می شد، همه اینها ضرورت داشت تا دولت با رویکرد جدید بتواند به نقطه مطلوب و قابل قبول مردم دست یابد.

رویکرد این دولت بر این مبنا بود که در زمینه مسائل داخلی حُسن اعتماد، رفتار مسالمت آمیز، کاهش فاصله ها با خط قرمز دوری از افراطی گری و خشونت. در زمینه سیاست خارجی تعامل سازنده با جهان با خط قرمز حفظ استقلال، عزت و غرور ملی. در زمینه مسائل فرهنگی فضای بازتر برای همه اصحاب فرهنگ و هنر با خط قرمز موازین و فرهنگ اسلام و اخلاق.

در این مسیر حرکت به این سمت بود که دو امر مهم به عنوان اولویت دولت مد نظر قرار گیرد. موضوع اول، حل وفصل مسئله مذاکرات در چارچوب احقاق حقوق هسته ای و هم چنین حق مردم برای دسترسی به فضای جهانی برای صادرات کالا و خدمات و واردات نیازهای ضروری جامعه. در این راستا، لازم بود حرکتی را آغاز کند که بتواند به حقوق ملت در سایه یک توافق ملی دست یابد.نکته دوم این که در شرایط تحریم بتواند نیازهای جامعه و مسائل کشور را در همان شرایط حل وفصل کند. در موضوع اول، آن چه که کشورهای قدرت مند را پای میز مذاکره آورد، چند عامل بود.

عامل اول که به خوبی به این نتیجه دست یافتند که ملت مقاوم ایران در برابر فشار بدخواهان در هیچ شرایطی تسلیم نخواهد شد. عامل دوم آن که به خوبی لمس کردند که تحریم ناموفق خواهد بود. آنها فکر می کردند در سایه تحریم به هدفی دست می یابند که بین ملت و نظام فاصله ایجاد کنند، حضور مردم در انتخابات سال ۹۲، با رهنمودهای مقام معظم رهبری که آن را «حماسه سیاسی» نامیدند، با حضور ۷۳ درصدی، به دنیا فهماند که تحریم نمی تواند بین مردم ایران و نظام جمهوری اسلامی ایران فاصله ای را به وجود بیاورد. تحریم در زندگی مردم تأثیر دارد اما هرگز برای رسیدن به اهداف موفق نخواهد بود. عامل سوم آن که دنیا احساس کرد که دولت ایران در شرایط تحریم قادر است مسائل مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی خود را به خوبی حل وفصل نماید. در همان شرایط تحریم بود که ما توانستیم با کمک و حضور مردم، تورم را مهار کنیم و از رکود هم خارج شویم، در همان شرایط تحریم بود که رشد سرمایه گذاری در کشور به رشد مثبت رسید. من در سال گذشته، در همین مجلس شکوهمند عرض کردم که ما در پایان ۹۳، به تورم کمتر از ۲۰ درصد خواهیم رسید و به رشد مثبت دست خواهیم یافت. امروز در شرایطی هستیم که آمار یکی دو هفته پیش به ما نشان داد که سال ۹۳، سال رشد مثبت با رقم ۳ درصد بود.

امروز هم مرکز آمار ایران اعلام کرد که تورم دوازده ماهه منتهی به خرداد ۱۴.۲ درصد بوده است. بنابراین دولت وعده پارسال را با حمایت مردم عملی ساخت. و این موفقیت در شرایط تحریم بود. برنامه دولت برای ادامه راه نیز با نظر گرفتن شرایط تحریم است که حتی اگر بخواهند به ظلم خود ادامه دهند ادامه خواهد یافت.

ما در شرایط تحریم توانستیم تمام ذخایر راهبردی کشور را به نقطه ایی برسانیم که در طول سال های گذشته بی سابقه بوده است. در سال ۹۲، ما توانستیم با تلاش فراوان در آخر سال ۹۲، ذخایر گندم را به ۲۱ روز برسانیم، اما امسال در پایان سال ۹۳، ذخایر راهبردی گندم، ۶.۵ ماه بود. تمام کالاهای استراتژیک چنین آمار و ارقامی را دارد.

این شرایط بود که طرف ما را پای میز مذاکره آورد و آنهایی که فکر می کردند می توانند با ادامه فشار ملت را تسلیم کنند، امروز می بینند در شرایطی قرار داریم که می توانیم هم حقوق هسته ای خودمان را به خوبی حفظ کنیم و هم ظلمی که بر مردم ما روا داشته شد در زمینه تحریم، این ظلم را از سر مردم رفع کنیم.

گرچه شرایط ما امسال شرایط خاصی است. امسال در شرایطی هستیم که از یک سمت ما در گذراندن مراحل نهایی مذاکرات هستیم، از طرف دیگر فشار قیمت نفت به گونه ایی است که درآمد نفتی سال ۹۴، پیش بینی می شود نسبت به سال ۹۳، بین ۱۰ تا ۱۳ میلیارد دلار کاهش خواهد داشت. بر همین مبنا هم درآمد ریالی ما حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان کسر خواهد داشت. بنابراین ما باید با تلاش و با وحدت و با انسجام از مشکل امسال به خوبی عبور کنیم، این کار را به حول و قوه الهی انجام خواهیم داد.

ما برای حل معضلات در سال جاری، لایحه خروج از رکود را به مجلس شورای اسلامی دادیم، لایحه به تصویب رسید و امروز آئین نامه های اجرایی این لایحه در حال تصویب و اجرا است که بخشی از آئین نامه ها تصویب شده و بخش دیگر در حال تصویب است. شرایط رفع موانع صادراتی و مقررات لازم را در دولت در حال تصویب هستیم.

شما می دانید که در سال گذشته، صادرات غیرنفتی ما به یک رکورد دست یافت. ۵۰ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی ما بود که در کنار واردات ما تقریباً نوعی تعادل را نشان می داد. امسال هم همین راه را باید ادامه دهیم.

در چارچوب سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که می تواند راه حل مشکلات ما باشد، در سال گذشته دیدید کمترین اتکاء به نفت در بودجه سال ۹۴ بود و بیشترین صادرات غیرنفتی هم در سال ۹۳ بود. هم چنین حل وفصل مسائل گمرکی برای صادرات غیرنفتی که تشریفات گمرکی را از ۲۶ روز به ۳ روز تقلیل دادیم. اساس حرکت، به سمت تولید ملی است که یکی از پایه های اقتصاد مقاومتی است، علیرغم همه مشکلاتی که دولت داشت در سال گذشته ۸ هزار واحد صنعتی تولیدی راه اندازی شد، در زمینه های کشاورزی، آماده سازی زمین برای کشت و هم چنین تغییر الگوی کشت به یک رقم بی سابقه ای در سال گذشته رسید. حتی در محصولات کشاورزی شما می دانید در سال ۹۲، واردات گندم ما بالای ۴.۲ میلیون تن بود، در سال ۹۳، این واردات به ۲.۳ رسید، امسال واردات گندم ما به ۱.۵ میلیون تن و حتی کمتر کاهش پیدا خواهد کرد.

این نشانه آن است که تولید ملی ما هم در بخش کشاورزی، هم در بخش صنعت، هم در بخش خدمات حرکت به سمت جلو دارد و می توانیم با حذف مقررات زاید و ارتقاء صادرات غیرنفتی و کاهش هزینه های دولت که مصوبات اخیر دولت بر این مبنا است که در سال جاری ۶ هزار میلیارد تومان صرفه جویی در هزینه های جاری خواهیم داشت، از مشکلات عبور کنیم. اینها برای جبران مسائلی است که در سال جاری با آن مواجه هستیم.

اگر ما می خواهیم امسال به خوبی بتوانیم هم در زمینه مذاکرات، هم در زمینه مسائل اقتصادی و هم در زمینه سایر چالش ها به خوبی عبور کنیم، راهی جز وحدت و اتحاد و انسجام ملی وجود ندارد. همان که با حکمت رهبری معظم امسال را سال هم دلی و هم زبانی بین دولت و ملت اعلام کردند. ما نباید بگذاریم در شرایط فعلی، رویکردهای فرسایشی در جامعه ایجاد شود. ادبیات غیردوستانه در جامعه معمول شود. در آخرین مراحلی که امروز در زمینه مذاکرات در حرکت هستیم، نیاز به هم دلی داریم. مذاکره کنندگان ما هم نیاز به پشت گرمی، دل گرمی، اعتماد و آرامش دارند تا بتوانند مسائل باقی مانده را حل وفصل کنند که در صورتی که طرف مقابل زیاده خواهی نکند، این توافق در دسترس خواهد بود و این تحریم ظالمانه که مردم ما هرگز حاضر نیستند این ظلم ادامه یابد، این ظلم برداشته خواهد شد.

علیرغم همه مشکلاتی که بوده در زمینه خدمات اجتماعی، دولت در سال گذشته قدم های بسیار خوبی برداشته و این قدم ها را در سال جاری هم به حول و قوه الهی ادامه خواهد داد. هم در زمینه درمان و خدمات درمانی، هم در زمینه کمک به اقشار کم درآمد و یارانه کالایی. تا افراد جامعه کم درآمد ما تحت فشار قرار نگیرند. بی تردید ما قادر خواهیم بود در این مسیر مشکلات اقتصادی ـ اجتماعی را حل وفصل بکنیم. همان طور که شما شاهد بودید حتی در زمینه محیط زیست، علیرغم مشکلاتی که دولت با آن مواجه بود، هم توانست در زمینه آلودگی هوا، هم در زمینه احیاء دریاچه ها، تالا ب ها و رودخانه ها قدم های مفید و مؤثری بردارد. به حول و قوه الهی با اتحاد و انسجام ما مشکلات را پشت سر خواهیم گذاشت و از این گردنه تاریخی به خوبی عبور خواهیم کرد. توفیقات ملی از آنِ ملت ایران است، موفقیت ما در مذاکرات، افتخار آن از آنِ ملت ایران و از آنِ رهبری معظم انقلاب خواهد بود که هدایت ها و حمایت ها از ناحیه ایشان همواره بوده و انشاءا. . . قدم های باقی مانده را هم به حول و قوه الهی برخواهیم داشت.

امیدوارم ماه رمضان امسال، همانند همه رمضان ها، ماهی پر خیر و برکت برای ملت ما، برای همه مسلمان ها باشد و هم چنین برای ملت های منطقه که امروز تحت فشار مضاعف در برابر مداخلات برخی از کشورها و تروریست ها قرار دارند. دولت بار بسیار سنگینی را در این زمینه هم بر دوش دارد و شما مستحضرید که بار دولت در بیست ودو ماه گذشته نسبت به مسائل منطقه از گذشته بیشتر و سنگین تر بوده و جمهوری اسلامی ایران پیشتاز مبارزه با تروریست و حمایت از ملت های منطقه بوده و این راه هم به حول و قوه الهی ادامه خواهد داد.

امیدوارم این ماه، ماه خیر، برکت و غفران گناهان برای همه ما باشد. فیا ذالمّن و لا یَمُّن علیک، مُّن علینا به فکاک رقبتنا من النار فیمن تَمُّن علیه و ادخلنا الجنه برحمتک یا ارحم الراحمین.