خاورمیانه خود بازیگر اصلی تقاضای نفت است
منطقه خاورمیانه طی یک دهه گذشته پس از چین رو به رشدترین منطقه مصرفکننده نفت بوده است، چرا که جمعیت جوان و اقتصادهای رو به رونق آن باعث افزایش تقاضای سوخت شده اند. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، خاورمیانه نه تنها یکی از مهمترین مناطق تولید و صادرات نفت در جهان است، بلکه …
منطقه خاورمیانه طی یک دهه گذشته پس از چین رو به رشدترین منطقه مصرفکننده نفت بوده است، چرا که جمعیت جوان و اقتصادهای رو به رونق آن باعث افزایش تقاضای سوخت شده اند. به گزارش ایسنا به نقل از رویترز، خاورمیانه نه تنها یکی از مهمترین مناطق تولید و صادرات نفت در جهان است، بلکه در سالهای اخیر این منطقه به یکی از مهمترین و رو به رشدترین مناطق مصرفکننده نفت در جهان تبدیل شده است. به عنوان نمونه یکی از گرههای بازخورد مثبت بیثبات کننده در بازار نفت این است که هرچقدر کشورهای حاشیه خلیج فارس ثروتمندتر میشوند مصرف انرژی داخلی آنها افزایش یافته و آنها در تقاضای انرژی نقش بیشتری داشتهاند. بازخورد مثبت از سوی مصرف نفت خود خاورمیانه رونق نفتی را در سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ افزایش داد و اکنون عاملی برای تشدید روند نزولی قیمت نفت است. مصرف بنزین، دیستیلات و نفت کوره و دیگر فرآوردههای نفتی در منطقه با یک سرعت متوسط سالانه ۳.۹ درصد بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۴ افزایش یافته است. براساس گزارش آماری بریتیش پترولیوم از وضعیت انرژی جهانی در سال ۲۰۱۵ مصرف نفت خاورمیانه تقریبا چهار برابر سریعتر از متوسط جهانی افزایش یافته است. خاورمیانه در سال ۲۰۰۴ روزانه حدود شش میلیون بشکه نفت خام و فرآوردههای نفتی مصرف کرد که حدود هفت درصد کل مصرف جهانی را شامل میشود. در سال ۲۰۱۴ مصرف نفت این منطقه با حدود ۵۰ درصد افزایش به ۸.۷ میلیون بشکه در روز و حدود ۹.۵ درصد کل مصرف جهانی افزایش یافت. نفت اضافی مصرف شده در خاورمیانه (دو میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در روز) ۳۰ درصد کل رشد تقاضای نفت جهانی (۹ میلیون بشکه در روز) را بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۴ شامل میشود. هرچقدر قیمت نفت افزایش یافته، درآمد بیشتری به کشورهای منطقه سرازیر شده و هر چقدر توسعه اقتصادی این کشورها بیشتر شده مصرف سوخت آنها نیز بیشتر شده است. کشورهای خاورمیانه جزو کشورهایی هستند که بیشترین سرانه مصرف انرژی در جهان را به خود اختصاص دادهاند که به دلیل وضعیت جوی نامطلوب، افزایش درآمدها و یارانههایی است که به معنی ارزانبودن قیمت سوخت و برق میباشد. به گفته سازمان ملی سرشماری جمعیت در آمریکا، جمعیت عربستان از ۱۰ میلیون نفر در سال ۱۹۸۰ به ۲۸ میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ رسیده است. دپارتمان امور اقتصادی سازمان ملل در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد: جمعیت امارات متحده عربی نیز از یک میلیون نفر در سال ۱۹۸۰ به بیش از هشت میلیون نفر در سال ۲۰۱۰ رسیده است. شاخصهای توسعه جهانی که از سوی بانک جهانی در سال ۲۰۱۵ منتشر شده نشان میدهد: سرانه درآمد ملی ناخالص عربستان از هفت هزار دلار در سال ۱۹۹۰ به ۲۵ هزار دلار در سال ۲۰۱۳ افزایش یافته است. همچنین چشمانداز اقتصادی منطقهای در خاورمیانه و آسیای میانه در گزارش صندوق بینالمللی پول در سال ۲۰۱۵ نشان میدهد، اقتصادهای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس با نرخ متوسط سالانه ۵.۸ درصد بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲ رشد کرده است. در عین حال نرخ منطقهای بنزین، سوخت دیزل و برق به شدت کنترل شده و یارانههای سنگینی به آن تعلق گرفته است بهطوریکه جزو پایینترین سطح قیمتها در جهان محسوب میشوند. آمار یارانههای پرداختی برای سوختهای فسیلی که از سوی آژانس بینالمللی انرژی در سال ۲۰۱۵ منتشر شده نشان میدهد: کشورهای حاشیه خلیج فارس برای مصرف سوختهای فسیلی در سال ۲۰۱۴ حدود ۲۰۰ میلیارد دلار یارانه پرداخت کردهاند که ۴۰ درصد کل یارانههای پرداخت شده برای سوخت های فسیلی در جهان به حساب میآید. سازمان اطلاعات انرژی َآمریکا میگوید: نتیجه این است که سرانه مصرف انرژی کشورهای حاشیه خلیج فارس ۴۰ درصد بیشتر از سرانه مصرف در اروپا و ۱۵۰ درصد بیشتر از متوسط جهانی است، اما با توجه به کاهش قیمت بیش از ۷۰ درصدی قیمت نفت از ژوئن ۲۰۱۴ اقتصادهای خلیج فارس به سمت یک روند نزولی اقتصادی شدید و احتمالا رکود پیش رفتهاند و با توجه به اینکه کاهش قیمت نفت درآمد این کشورها را کاهش داده و تعادل بودجهای آنها را به سمت مرحله هشدار برده است بیشتر کشورها یارانههای پرداختی را کاهش و قیمت حاملهای انرژی را بالا بردهاند که رشد تقاضا را بیش از پیش محدود میکند. مصرف نفت خاورمیانه انتظار میرود که در سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۱۹ کندتر از سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۴ رشد کند. این رکود منطقهای چشمانداز اوپک را که بر تسریع تقاضای جهانی نفت برای جذب تولید مازاد و ایجاد تقاضای بیشتر برای صادرات نفت وابسته است، پیچیده میکند. رکود در رشد نفت خاورمیانه به معنای این است که اوپک حتی بیشتر به تداوم رشد در چین و دیگر بازارهای نوظهور و آمریکای شمالی برای متعادل کردن بازار وابسته است. اما با توجه به سقوط بازارهای سهام جهانی و افزایش دلتنگی درباره سلامت اقتصاد جهانی، چشمانداز تقاضای نفت در تمامی این مناطق رو به تضعیف است که فشار کاهشی روی قیمت و تولیدکنندگان خاورمیانه را تشدید میکند.
۱۸۴/