دلفین‌ها هم شبکه‌ اجتماعی دارند

دلفین‌ها پستاندارانی هستند که با سطح هوش بالا و با رفتار دوستانه و پرجنب‌وجوش همیشگی خود از قرن‌ها پیش توانسته‌اند با انسان‌ها رابطه خوبی برقرار و توجه‌ها را به خود جلب کنند.

کار تا آنجا پیش رفته که امروزه از این دلفین ها در مین یابی، یافتن گله های ماهی و حتی درمان بیماری های افسردگی استفاده می شود. شباهت برخی رفتارهای دلفین ها به انسان ها نیز قابل توجه است. به طوری که با داغ شدن روزافزون بحث شبکه های اجتماعی ظاهرا آنها هم از این غافله عقب نمانده اند.

براساس تحقیق اخیری که صورت گرفته این جانوران نیز دارای شبکه های اجتماعی پیچیده و پویایی با دوستان خود هستند. تا همین چند سال پیش که اینترنت هنوز فراگیر نشده و بازار شبکه های اجتماعی شکل نگرفته بود، ما هم برای دیدن دوستان و آشنایان خود در جایی جمع می شدیم و گپ می زدیم. به همین ترتیب هم وقتی صحبت از شبکه اجتماعی دلفین ها می شود، قاعدتا منظورمان این نیست که این پستانداران فیسبوک یا توییتر دارند! در واقع آنها دورهمی های کوچک و بزرگی با هم تشکیل می دهند. در این باره دانشمندان موسسه HBOI در دانشگاه فلوریدای آمریکا تحقیقی درباره کنش های متقابل بین دلفین های پوزه دراز که برای نمایش آب بازی و مطالعات علمی تعلیم می بینند، انجام دادند و متوجه شدند که این جانداران اجتماعی چگونه با هم معاشرت می کنند.

در این تحقیق که ۶.۵ سال طول کشید، اولویت های محل زندگی و رفتارهای حرکتی حدود ۲۰۰ دلفین مورد آزمایش قرار گرفت. طبق مقاله ای که اخیرا در نشریه دانش پستاندار دریایی (Marine Mammal Science) منتشر شد، این دانشمندان می گویند دلفین ها علاوه بر حضور در اجتماعات دوستانه، مانند انسان ها رفتارهای کناره گیری از جمع و احساس برتری نسبت به دیگران را به نمایش می گذارند. جالب توجه این که دلفین های پوزه دراز که نقش اصلی این تحقیق را به عهده دارند، بیشتر وقت و انرژی خود را در روز وقف دوست یابی و برقراری ارتباط با همنوعان خود می کنند و اجتماعات خود را براساس کنش های متقابل با دلفین های دیگر شکل می دهند؛ ضمن این که گروه های تشکیل شده تحت تاثیر سن، جنس و ارتباطات خانوادگی میان دلفین ها هستند.

الیزابت مورداک، دانشمند زیست شناس HBOI که با همکاران خود روی این تحقیق مطالعه می کند، می گوید: «یکی از جنبه های بی نظیر تحقیق این بود که دلفین ها هم مانند انسان ها که در شهرهای کوچک با افراد کمتری زندگی می کنند بالطبع اجتماعات کوچک تری دارند، آنها نیز در مکان های کوچک اجتماعات محدودتری دارند و در مکان های بزرگ گروه هایی تا ۸۰۰ یا ۱۰۰۰ دلفین شکل می دهند. جالب است بدانید در این گروه ها دلفین های ماده در مرکز قرار می گیرند و دلفین های نر آنها را محاصره می کنند.»

در حقیقت این مساله که دلفین ها چگونه مانند انسان ها خود را سازماندهی کرده و با کسی که دوست دارند ارتباط برقرار می کنند و از کسی که خوششان نمی آید در کجا و چه وقت دوری می کنند، بسیار جالب توجه است. همچنین چگونگی درک و استفاده دلفین ها از محیط اطرافشان و این که چگونه روابط اجتماعی این پستانداران تحت تاثیر نقل وانتقال اطلاعات و رفتارهای گونه ای بالقوه و سرایت بیماری قرار می گیرد، اهمیت بسزایی دارد.

با پیشرفت روز به روز علم بعید نیست تا در آینده ای نه چندان دور بفهمیم که در این دورهمی ها این جانوران با هم چه می گویند و درباره چه موضوعی بحث می کنند!